Tεκμήριο δημοσίου: βεντέτα στην εξαγορά καταπατημένων εκτάσεων

Ταυτόχρονα με το άνοιγμα της διαδικασίας αιτήσεων για την εξαγορά καταπατημένων εκτάσεων του δημοσίου και τη ψήφιση του νομοσχεδίου για ολοκλήρωση του Κτηματολογίου το 2025, άνοιξε βεντέτα μεταξύ χιλιάδων ιδιοκτητών που κατέχουν ακίνητα σε περιοχές όλης της χώρας και παράλληλα διεκδικούνται από Δήμους, με αποτέλεσμα να είναι αμφισβητούμενα στο Κτηματολόγιο και χωρίς δυνατότητα εξαγοράς τους.

-«Αναμένεται νέα νομοθετική ρύθμιση, η οποία θα καταργήσει το τεκμήριο κυριότητας του δημοσίου, είτε αφορά το δημόσιο, είτε τους δήμους, αν αυτό δεν συνοδεύεται από τίτλους ιδιοκτησίας του δημοσίου και συντρέχει η περίπτωση χρησικτησίας από τους πολίτες», ανακοίνωσε ο Χρήστος Μπουκώρος, βουλευτής Μαγνησίας της ΝΔ, σημειώνοντας ότι «η εν λόγω νομοθετική ρύθμιση αναμένεται έως το τέλος του έτους για ολόκληρη τη χώρα», παρουσιάζοντας τις λύσεις που δίνουν σε χρόνια ιδιοκτησιακά θέματα νέες ρυθμίσεις που ψηφίστηκαν στο νομοσχέδιο για το Κτηματολόγιο.

Βεντέτα για τις δηλώσεις εξαγοράς καταπατημένων εκτάσεων

Στο μεταξύ από την Κρήτη άνοιξε βεντέτα για τις δηλώσεις εξαγοράς καταπατημένων εκτάσεων από ιδιώτες τις οποίες ταυτοχρόνως διεκδικούν και οι Δήμοι. «Την κατάσταση δυναμιτίζει το γεγονός ότι βρισκόμαστε σε φάση διαμόρφωσης του κτηματολογίου, με αποτέλεσμα οι «γκρίζες ζώνες» των διαφιλονικούμενων εκτάσεων να είναι κυριολεκτικά στον αέρα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι αμφισβητούμενες εκτάσεις θα δηλωθούν ως εμπράγματο δικαίωμα και από τους ιδιώτες αλλά και από το Δήμο Ηρακλείου, με αποτέλεσμα να ανοίγει μια μεγάλη περιπέτεια» γράφει η «Πατρίς της Κρήτης».

Τα ανοιχτά ιδιοκτησιακά προβλήματα στο Κτηματολόγιο μεταφέρονται και στην διαδικασία εξαγοράς εκτάσεων του δημοσίου. Λήγει η διαδικασία της κτηματογράφησης και στο μεταξύ άνοιξε η διαδικασία αιτήσεων για εξαγορά διακατεχόμενων εκτάσεων. Υπάρχουν όμως πολλοί ιδιώτες, οι οποίοι αμφισβητούν το δικαίωμα του δημοσίου και τώρα βρίσκονται σε δίλημμα αν θα κάνουν αγωγή στο μικρό διάστημα που απομένει μέχρι  την ολοκλήρωση της κτηματογράφησης ή αν θα πάνε να το εξαγοράσουν. Αλλά και στην περίπτωση που επιλέξουν το δρόμο της εξαγοράς του ακινήτου, που κατέχουν διαπιστώνουν ότι θα βρεθούν αντιμέτωποι με Δήμους, που διεκδικούν το ίδιο ακίνητο και ζητούν να δοθεί και στους Δήμους το δικαίωμα εξαγοράς του.

Εξαγορά ακινήτων δημοσίου: άνοιξαν αιτήσεις σε 15 περιοχές, με 11 δικαιολογητικά

Το πρόβλημα που προοιωνίζεται νέο φαύλο κύκλο στις μεγάλες ιδιοκτησιακές εκκρεμότητες, μεταξύ δημοσίου και ιδιωτών αφορά σε περιοχές όλης της χώρας και αναδεικνύεται από το Ηράκλειο της Κρήτης. Ο Δήμος Ηρακλείου ζητά να επεκταθεί και στους ΟΤΑ ο νόμος για την αγορά των καταπατημένων δημόσιων εκτάσεων, προκειμένου να ξεκαθαριστεί το αμφισβητούμενο τοπίο των καταπατήσεων και μάλιστα για το σκοπό αυτό η αντιδήμαρχος Πολεοδομίας Στ. Αρχοντάκη Καλογεράκη έχει καταθέσει στη νομική υπηρεσία του Δήμου προτεινόμενη νομοθετική ρύθμιση, για να προωθηθεί στο αρμόδιο Υπουργείο.

Το δημόσιο πούλησε εκτάσεις σε ιδιώτες, που δεν του ανήκαν

Χαρακτηριστικά στο Ηράκλειο Κρήτης, το πρόβλημα των καταπατημένων εκτάσεων είναι οξύτατο και αφορά εκατοντάδες περιπτώσεις δημοτικών ακινήτων που βρίσκονται σε όλη την περιφέρεια του δήμου με έμφαση τη Ν. Αλικαρνασσό, όπως τονίζει η αντιδήμαρχος, η οποία σημειώνει παράλληλα ότι εάν δε λυθεί ο «γόρδιος δεσμός» του προβλήματος, θα πυροδοτήσει οξύτατα κοινωνικά προβλήματα.

Υπάρχουν πολλές και διαφορετικές καταπατήσεις στα δημοτικά ακίνητα και αυτό είναι ένα πολυδιάστατο κοινωνικό θέμα διαφορετικών ταχυτήτων. Σύμφωνα με την αντιδήμαρχο Πολεοδομίας, Στέλα Αρχοντάκη Καλογεράκη, η πιο σύνθετη νομικά περίπτωση είναι αυτή της Ν. Αλικαρνασσού. Αυτό συμβαίνει γιατί το Υπουργείο Γεωργίας μοίρασε τη δεκαετία του 1950, σε ιδιώτες και δημοτικές υπηρεσίες και οργανισμούς … κληροτεμάχια που είχε διανείμει το 1932, στην τότε κοινότητα της Νέας Αλικαρνασσού. Αποτέλεσμα της διαχείρισης αυτής ήταν σε κάποιες περιπτώσεις οι κάτοχοι των εκτάσεων αυτών να επικαλούνται τίτλους κυριότητας με πωλητή το ελληνικό Δημόσιο, το οποίο, όμως, κατά το χρόνο σύνταξης των σχετικών πωλητηρίων δεν ήταν κύριος των εκτάσεων που εκποιήθηκαν, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα εκρηκτικό κοινωνικό πρόβλημα για το οποίο ασφαλώς δεν φταίνε οι πολίτες.

Στο πλαίσιο αυτό, η αντιδήμαρχος τονίζει ότι θα πρέπει να δοθούν λύσεις για τα ακίνητα που παραχώρησε το ελληνικό Δημόσιο σε υπηρεσίες και οργανισμούς, ενώ δεν του ανήκαν. Η αντιδήμαρχος εξηγεί ότι ο χρόνος είναι εξαιρετικά πιεστικός σε σχέση με το κρίσιμο αυτό θέμα, διότι βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία της που εφόσον ολοκληρωθεί θα δημιουργήσει τετελεσμένα και αμετάκλητα δεδομένα. Ο Δήμος από την πλευρά του θα δηλώσει κανονικά τα ακίνητά του και η πλευρά των πολιτών αντίστοιχα, αλλά χωρίς νομοθετική ρύθμιση που να τους καλύπτει είναι ξεκάθαρο ότι δεν θα μπορέσουν να δικαιωθούν. Σύμφωνα πάντα με την κ. Αρχοντάκη, η συγκεκριμένη περίπτωση των καταπατημένων απαιτεί νομοθετική ρύθμιση που είχε σταματήσει το ’92 και ασκείται πίεση να επανέλθει.

Επιλύονται προβλήματα 25 ετών στην Αλόννησο

Είκοσι πέντε χρόνια μετά οι κάτοικοι της Αλοννήσου παίρνουν μία μεγάλη ανάσα, καθώς αντιμετωπίζονται οριστικά τα προβλήματα του Κτηματολογίου, που κρατούσαν «καθηλωμένο» το νησί και εγκλωβισμένους τους ιδιοκτήτες ακινήτων.

Μιλώντας  από το βήμα της Βουλής, στο πλαίσιο συζήτησης και ψήφισης του νομοσχεδίου που έφερε ο αρμόδιος υφυπουργός Κωνσταντίνος Κυρανάκης, ο βουλευτής Μαγνησίας και πρόεδρος της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου Χρήστος Μπουκώρος εξέφρασε την απόλυτη ικανοποίησή του για το γεγονός ότι η ηγεσία του υπουργείου άκουσε τα αιτήματα των κατοίκων και συμπεριέλαβε στον νέο νόμο άρθρα, τα οποία έρχονται να λύσουν μεγάλα προβλήματα του Κτηματολογίου Αλοννήσου, δίνοντας τέλος στην ταλαιπωρία των νησιωτών, όπως μεταδίδει ο «Ταχυδρόμος Μαγνησίας».

Είχαν προηγηθεί τα τελευταία τέσσερα χρόνια διαδοχικές παρεμβάσεις του Χρ. Μπουκώρου στο Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με την τελευταία σύσκεψη να πραγματοποιείται τον Μάρτιο του 2024, με τη συμμετοχή του Κων. Κυρανάκη, του δημάρχου Αλοννήσου και άλλων φορέων, στην οποία τέθηκαν όλα τα προβλήματα σχετικά με τις περιουσίες των κατοίκων της Αλοννήσου και την εγγραφή τους στο Κτηματολόγιο.

Ο νόμος δίνει πλέον τη δυνατότητα να ξεπεραστούν εμπόδια στη διαδικασία για την Αλόννησο, καθώς διορθώνονται τα πρόδηλα λάθη και οι πολίτες διευκολύνονται να δηλώσουν στο Κτηματολόγιο τις πατρογονικές τους περιουσίες.

Από το βήμα της Βουλής ο Χρήστος Μπουκώρος ευχαρίστησε δημοσίως τον αρμόδιο υφυπουργό Κωνσταντίνο Κυρανάκη και το σύνολο της ηγεσίας του υπουργείου, καθώς αντιμετωπίζεται με τόσο ριζικό τρόπο, το μείζον για το νησί της Αλοννήσου ζήτημα.

Συγκεκριμένα, με το άρθρο 3 δίνεται η δυνατότητα να προχωρήσουν σε δηλώσεις κτηματογράφησης και όσοι έχουν προγενέστερες δικαστικές αποφάσεις περί χρησικτησίας και όσοι έχουν αποδοχές κληρονομιάς, αρκεί να ταυτίζονται οι ιδιοκτησίες μεταξύ κτηματολογίου και κληρονομιάς.

Επιπλέον, με το άρθρο 8 και με την πλατφόρμα metavoles.gr, όπου υπάρχουν λάθη χωροθέτησης, δηλαδή αλλού η περιουσία και αλλού απεικονίζεται στο Κτηματολόγιο, μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να προχωρήσουν τη μεταβολή και να το διορθώσουν.

Ταυτόχρονα δήλωσε ο κος Μπουκώρος ότι αναμένεται και νέα νομοθετική ρύθμιση, η οποία θα καταργήσει το τεκμήριο κυριότητας του δημοσίου, είτε αφορά το δημόσιο, είτε τους δήμους, αν αυτό δεν συνοδεύεται από τίτλους ιδιοκτησίας του δημοσίου και συντρέχει η περίπτωση χρησικτησίας από τους πολίτες. Είναι ένα ζήτημα που προέρχεται από τη διαδοχή του οθωμανικού δικαίου από τους νόμους του σύγχρονου ελληνικού κράτους και το οποίο δημιουργεί πολλές στρεβλώσεις και στα νησιά των Βορείων Σποράδων. Η εν λόγω νομοθετική ρύθμιση αναμένεται έως το τέλος του έτους για ολόκληρη τη χώρα και φυσικά και για την Αλόννησο.

Αναφερόμενος στην προϊστορία λαθών και παραλείψεων ο Χρ. Μπουκώρος περιέγραψε μία κατάσταση χαοτική. «Η Αλόννησος εντάχθηκε πιλοτικά στο Κτηματολόγιο το 1996. Όμως δυστυχώς «η διοίκηση έμαθε στου “Κασίδη το κεφάλι”. Επί τρεις δεκαετίες περίπου οι κάτοικοι του νησιού ταλαιπωρήθηκαν και λύση στο πρόβλημα με την εγγραφή των περιουσιών τους στο Κτηματολόγιο δεν είχε βρεθεί», επισήμανε μεταξύ άλλων ο βουλευτής Μαγνησίας.

Τέλος, χαιρετίζοντας την πολιτική βούληση της ηγεσίας του Υπουργείου να επιλυθεί επιτέλους το πρόβλημα του Κτηματολογίου στην Αλόννησο και διερμηνεύοντας τα αισθήματα ικανοποίησης των κατοίκων του νησιού, ο Χρήστος Μπουκώρος ανέφερε πως «με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο πλέον οι Αλοννησιώτες μπορούν να μείνουν στο νησί τους και να δημιουργήσουν» και κάλεσε όλες τις πτέρυγες της Βουλής να υπερψηφίσουν το συγκεκριμένο νομοσχέδιο.

Οι βασικότερες ρυθμίσεις του νέου νομοσχεδίου

Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης σχετικά με το νομοσχέδιο του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης: «Ολοκλήρωση της κτηματογράφησης, απλοποίηση διαδικασιών, χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης και διατάξεις για τη λειτουργία του ΝΠΔΔ “Ελληνικό Κτηματολόγιο”», που ψηφίστηκε στη Βουλή,

Οι βασικότερες ρυθμίσεις, αφορούν σε μια σειρά παρεμβάσεων, όπως:

• Η ολοκλήρωση της Κτηματογράφησης έως το 2025
• Η χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης στον νομικό έλεγχο συμβολαίων
• Η επιτάχυνση και ψηφιοποίηση της διαδικασίας διόρθωσης χωρικών μεταβολών
• Η εξωδικαστική λύση για ακίνητα που αποχαρακτηρίστηκαν ως δασικά και επιστρέφουν στους ιδιοκτήτες τους, χωρίς ταλαιπωρία
• Η διόρθωση ακινήτων αγνώστου ιδιοκτήτη, υπέρ του πραγματικού ιδιοκτήτη
• Η μονομερής τροποποίηση συμβολαίων υπέρ των ιδιοκτητών, με διόρθωση τετραγωνικών και άλλων στοιχείων του ακινήτου, χωρίς να απαιτείται σύμπραξη λοιπών ιδιοκτητών
• Η καθιέρωση 24ωρης δυνατότητας υποβολής πράξεων
• Η πρόσληψη έκτακτου προσωπικού στον φορέα, ιδιαίτερα για παραμεθόριες και νησιωτικές περιοχές
• Η θέσπιση διαδικασίας για άμεση επιστροφή οφειλόμενων τελών Υποθηκοφυλακείων στους δικαιούχους τους
• Η δυνατότητα απόκτησης τίτλου ιδιοκτησίας με βάση προσύμφωνο, κάτι που επιλύει χιλιάδες υποθέσεις, ιδίως στη Βόρεια Ελλάδα

Βασικοί στόχοι του νέου νόμου είναι: α) η διευκόλυνση και εξασφάλιση των συναλλαγών, καθώς η αγορά και η πώληση των ακινήτων θα ολοκληρώνεται πιο γρήγορα και με μεγαλύτερη ασφάλεια, β) η μείωση της γραφειοκρατίας, γ) ο τεχνολογικός εκσυγχρονισμός, αφού η ψηφιοποίηση σε συνδυασμό με την ένταξη εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης υποστηρικτικά αναβαθμίζουν σημαντικά τις παρεχόμενες υπηρεσίες και δ) η οικονομική ανάπτυξη. Ένα Κτηματολόγιο σύγχρονο, προσβάσιμο, λειτουργικό και ψηφιακό αποτελεί βασικό προαπαιτούμενο για την προσέλκυση επενδύσεων και την ανάπτυξη της οικονομίας.

Επιπλέον θεσμοθετείται:

• Η υποχρέωση των πολιτών να καταχωρίζουν υποχρεωτικά στο Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας (Ε.Μ.Επ.) τον αριθμό κινητού τηλεφώνου, εφόσον διαθέτουν. Επιπρόσθετα, οι πολίτες καταχωρίζουν είτε τη διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email) είτε την ταχυδρομική διεύθυνση διαμονής ή επικοινωνίας. Με τον τρόπο αυτό αντιμετωπίζεται το ζήτημα της ανακρίβειας των δεδομένων και της διασποράς τους σε πολλαπλές βάσεις του Δημοσίου, ενώ συγχρόνως αυξάνεται το επίπεδο προστασίας των προσωπικών δεδομένων.
• Η δυνατότητα διακίνησης δημοσίων εγγράφων με χρήση ΤΠΕ. Οι φορείς του Δημοσίου θα μπορούν πλέον να κοινοποιούν ηλεκτρονικά διοικητικές πράξεις, με την εγγραφή του πολίτη στο Ε.Μ.Επ, όπου θα παρέχεται ως προεπιλογή. Σε αντίθετη περίπτωση ο πολίτης θα πρέπει να επιλέξει να μην του επιδίδονται ηλεκτρονικά έγγραφα. Ειδικά για όλους όσοι είναι ήδη εγγεγραμμένοι στο Ε.Μ.Επ παρέχεται η δυνατότητα να απορρίψουν την ηλεκτρονική κοινοποίηση εγγράφων μέχρι την 31.12.2024. Με την ηλεκτρονική διακίνηση διασφαλίζεται η πρόσβαση των πολιτών στα έγγραφα, ενισχύεται η ασφάλεια των επιδόσεων μέσω της ακριβούς χρονικής σήμανσής τους και εξοικονομούνται σημαντικοί πόροι για το Δημόσιο, καθώς μειώνονται τα έξοδα εκτύπωσης και φυσικής αποστολής εγγράφων.
• Η δημιουργία του πληροφοριακού «Συστήματος Αυθεντικοποίησης και Εξουσιοδότησης Προσώπων» (Σ.Α.Ε.Π.) που θα επιβεβαιώνει με ασφάλεια, αποτελεσματικότητα και ταχύτητα την ταυτότητα των φυσικών προσώπων κατά την πρόσβασή τους σε ψηφιακά συστήματα του Δημοσίου και του Ιδιωτικού Τομέα.
• Η λήψη μέτρων διασφάλισης για τη συνέχιση της εκπομπής των ραδιοφωνικών προγραμμάτων της Ε.Ρ.Τ. Α.Ε. Αντιμετωπίζεται το πρόβλημα παρακώλυσης της ομαλής εκπομπής των ραδιοφωνικών προγραμμάτων της Ε.Ρ.Τ. Α.Ε. λόγω των διαρκών παρεμβολών, όπως και λόγω της αδυναμίας κάλυψης εξαιτίας της ιδιαίτερης γεωμορφολογίας του εδάφους.