ΥΠΕΝ: φωτοβολταϊκά πάρκα σε δασικούς αγρούς και δίκτυα ενέργειας σε δάση

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Στις  δασικές εκτάσεις που έχουν μετατραπεί σε καλλιεργήσιμη αγροτική γη επιτρέπεται πλέον και η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων, με τροπολογία του ΥΠΕΝ που ενσωματώθηκε στο νομοσχέδιο για την απολιγνιτοποίηση και ψηφίστηκε στη Βουλή. Με την  ίδια ρύθμιση επιτρέπεται και η κατασκευή  δικτύων ενέργειας, αγωγών νερού, διαχείρισης λυμάτων και πλήθος άλλα έργα μέσα σε δάση, δασικές εκτάσεις, αναδασωτέες και σε δημόσιες εκτάσεις.

Η νέα ρύθμιση για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάρκων σε εκχερσωμένες δασικές εκτάσεις που έχουν παραχωρηθεί για αγροτικές καλλιέργειες κάνει νέα τομή στην υφιστάμενη δασική και αγροτική νομοθεσία,  που προβλέπει ότι η παραχώρηση δασικής έκτασης γίνεται κατ’ εξαίρεση και αποκλειστικά για γεωργική χρήση και με τον όρο ότι αν αλλάξει η χρήση αίρεται η παραχώρηση, αφού συνδυαστικά η αυτοτελώς της αγροτικής χρήσης στις ίδιες εκτάσεις θα μπορούν πλέον να εκπληρώνονται και σκοποί ενεργειακών επενδύσεων.

Αίρεται ο περιορισμός

Συγκεκριμένα σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία επιτρέπεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε δασικές και χορτολιβαδικές εκτάσεις, δεν επιτρέπονταν όμως μέχρι τώρα,  η εγκατάστασή τους σε δασικές εκτάσεις, που έχουν παραχωρηθεί για αγροτική χρήση, καθώς σύμφωνα με τα παραχωρητήρια έχουν διατεθεί αποκλειστικά για γεωργική και δενδροκομική καλλιέργεια με συγκεκριμένους όρους.

Με τη νέα ρύθμιση αίρεται αυτός ο περιορισμός και πλέον δίνεται η δυνατότητα να  εγκατασταθούν φωτοβολταϊκοί σταθμοί και σε δασικές εκτάσεις που έχουν αλλάξει μορφή καθώς εκχερσώθηκαν  ή παραχωρήθηκαν για γεωργική- δενδροκομική καλλιέργεια σύμφωνα με τη δασική και την αγροτική νομοθεσία και προβλέπεται η έκδοση νέας έγκρισης επέμβασης για όσες εκτάσεις εκχερσώθηκαν βάσει του άρθρου 47 του ν.998/1979.

Η νέα ρύθμιση

Η νέα ρύθμιση όπως ψηφίστηκε στη Βουλή αναφέρει ότι: «ειδικότερα, εγκαταστάσεις εκμετάλλευσης ηλιακής ενέργειας από φωτοβολτάίκούς σταθμούς σε δάση και αναδασωτέες εκτάσεις απαγορεύονται. Κατ’ εξαίρεση, οι εγκαταστάσεις αυτές επιτρέπονται σε δασικές εκτάσεις που εκχερσώθηκαν ή παραχωρήθηκαν για γεωργική ή δενδροκομική καλλιέργεια, σύμφωνα με τη δασική και την αγροτική νομοθεσία, εφόσον αξιοποιήθηκαν κατά τους όρους της εκχέρσωσης ή της παραχώρησης και καλλιεργούνται, υπό την προϋπόθεση, ότι μετά το πέρας της νόμιμης λειτουργίας των εγκαταστάσεων αυτών, σύμφωνα και με τους όρους της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, ή την για οποιονδήποτε λόγο απομάκρυνσή τους, η έκταση επανέρχεται στην πρότερη αγροτική χρήση. Ειδικά στις περιπτώσεις που η εκχέρσωση των δασικών εκτάσεων πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με τις παρ. 1 έως και 4 του άρθρου 47, για την εγκατάσταση σε αυτές φωτοβολταϊκών σταθμών, απαιτείται νέα έγκριση επέμβασης για τη νέα χρήση, η οποία χορηγείται υπό τους ειδικότερους όρους και τις προϋποθέσεις του παρόντος νόμου.».

Δίκτυα και έργα σε δάση, δασικές εκτάσεις

Στην ίδια τροπολογία του ΥΠΕΝ περιλαμβάνεται ρύθμιση, που δίνει τη δυνατότητα διέλευσης δικτύων και αγωγών μέσα σε δάση, δασικές εκτάσεις, αναδασωτέες και σε δημόσιες εκτάσεις . Προβλέπονται ευέλικτες διαδικασίες καθώς  δεν απαιτείται έγκριση, παρά μόνο ενημέρωση της οικείας δασικής αρχής για την κατασκευή  υπόγειων δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ εξαιρούνται και προστατεύονται οι πυρήνες των εθνικών δρυμών, των αισθητικών δασών και των κηρυγμένων μνημείων της φύσης.

Η ρύθμιση που ψηφίστηκε στη Βουλή αναλυτικά αναφέρει ότι: «Εγκατάσταση φωτοβολταΐκών σταθμών σε δασικές εκτάσεις που εκχερσώθηκαν ή παραχωρήθηκαν για γεωργική ή δενδροκομική καλλιέργεια – Τροποποίηση περ. γ’ παρ. 3 άρθρου 53 του ν. 998/1979. Στο τέλος της περ. γ’ της παρ. 3 του άρθρου 53 του ν. 998/1979 (Α’ 289), περί εγκαταστάσεων φωτοβολταΐκών σταθμών σε δασικές εκτάσεις, προστίθενται δύο νέα εδάφια και η παρ. 3 διαμορφώνεται ως εξής:

«3.α. Για την εγκατάσταση δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, για την κατασκευή υποσταθμών και κάθε, εν γένει, τεχνικού έργου που αφορά στην υποδομή και εγκατάσταση σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.) ή μονάδες Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας (Σ.Η.Θ.) με χρήση Α.Π.Ε., περιλαμβανόμενων των υποσταθμών και λοιπών έργων σύνδεσης με το Σύστημα ή το Δίκτυο, των συνοδών έργων και κάθε εν γένει τεχνικού έργου που αφορά στην υποδομή και εγκατάσταση των ανωτέρω σταθμών, καθώς και των αγωγών προσαγωγής νερού των εργοστασίων εμφιάλωσης νερού, των δικτύων μεταφοράς και διανομής φυσικού αερίου και πετρελαϊκών προϊόντων, των αγωγών ύδρευσης αποχέτευσης και των συνοδών τους έργων, των συστημάτων διαχείρισης στερεών ή υγρών αποβλήτων και στις νησιωτικές περιοχές συμπεριλαμβανομένης της Κρήτης και Εύβοιας,  των σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων και των συνοδών τους έργων, όπως και των δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας συμπεριλαμβανομένων των εγκαταστάσεων υποβιβασμού και ανύψωσης τάσης, μέσα σε δάση, δασικές εκτάσεις, αναδασωτέες και σε δημόσιες εκτάσεις των περ. α’ και β’ της παρ. 5 του άρθρου 3, απαιτείται έγκριση επέμβασης, με την επιφύλαξη της παρ. 4 του άρθρου 45. Τα ανωτέρω δίκτυα, κατά το δυνατόν, συνδυάζονται με το υφιστάμενο ή υπό εκτέλεση δίκτυο δασικών οδών ή με άλλα τεχνικά έργα. Ειδικά για την εγκατάσταση στις ανωτέρω εκτάσεις υπόγειων δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας δεν απαιτείται η ανωτέρω έγκριση, παρά μόνο ενημέρωση της οικείας δασικής αρχής ως προς το χρονοδιάγραμμα των εργασιών και την ακριβή όδευση του υπογείου δικτύου μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας εντός δάσους ή δασικής έκτασης. Η ανωτέρω επέμβαση εξαιρείται από την υποχρέωση αναδάσωσης ή δάσωσης και καταβολής ανταλλάγματος χρήσης της παρ. 8 του άρθρου 45. Ο δικαιούχος της επέμβασης υποχρεούται πριν από την έναρξη των εργασιών εγκατάστασης του δικτύου να υποβάλλει προς έγκριση στην οικεία δασική αρχή μελέτη αποκατάστασης της δασικής βλάστησης. Κατά τη διάρκεια της εν λόγω επέμβασης λαμβάνονται από τον δικαιούχο όλα τα αναγκαία μέτρα προστασίας της γειτνιάζουσας δασικής βλάστησης τόσο από τον κίνδυνο εκδήλωσης πυρκαγιάς όσο και από πιθανή μετάδοση παθογόνων οργανισμών. Τα έργα αποκατάστασης εκτελούνται μετά το πέρας της εγκατάστασης του δικτύου. Προκείμενης της υπόγειας διέλευσης του δικτύου μεταφοράς και διανομής διαμέσου ιδιωτικών δασών και δασικών εκτάσεων συστήνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα και έναντι ανταλλάγματος, που υπολογίζεται κατ’ εφαρμογή του άρθρου 6, δουλεία διέλευσης σε βάρος των ιδιωτικών δασικών ακινήτων όπου πραγματοποιούνται τα ανωτέρω έργα ή κηρύσσεται αναγκαστική απαλλοτρίωση για την αναγκαστική σύσταση δουλείας διέλευσης σε αυτά. β. Η εκτέλεση των ανωτέρω έργων απαγορεύεται εντός των πυρήνων των εθνικών δρυμών, των αισθητικών δασών και των κηρυγμένων μνημείων της φύσης»