ΥΠΕΝ: σε γραμμή αναμονής ΝΟΚ, οικισμοί, εκτός σχεδίου, αυθαίρετα κατηγορίας 5

Για τις νομοθετικές λύσεις που ετοιμάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την οριοθέτηση οικισμών, το ΠΔ για την έναρξη εργασιών σε οικοδομικές άδειες του ΝΟΚ, τα αυθαίρετα κατηγορίας 5 μίλησε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Νίκος Ταγαράς στο συνέδριο με θέμα: «Το ΤΕΕ στην πρώτη γραμμή του Ψηφιακού Μετασχηματισμού». Και  σημείωσε την πρόοδο των μελετών αναγνώρισης οδών σε όλη τη χώρα, ώστε να αντιμετωπιστούν θέματα δόμησης στην εκτός σχεδίου περιοχή.

Ο Νίκος Ταγαράς υπογράμμισε τη σημασία της Ψηφιακής Τράπεζας Γης που υλοποιεί το ΥΠΕΝ σε συνεργασία με το ΤΕΕ, ως πολεοδομικό και αναπτυξιακό εργαλείο, εκφράζοντας ως προσωπική άποψη, την ανάγκη να επανέλθει η δυνατότητα υπαγωγής σε τακτοποίηση αυθαιρέτων της κατηγορίας 5.

Και υπογράμμισε ότι όλες αυτές και πολλές άλλες εκκρεμότητες έρχονται από το παρελθόν και είναι εθνικό στοίχημα να επιλυθούν με όρους προστασίας του περιβάλλοντος και ασφάλεια δικαίου, μέσω της μεγάλης και πρωτοφανούς σε έκταση και πόρους μεταρρύθμισης του νέου πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού, που υλοποιεί η κυβέρνηση και το υπουργείο ΠΕΝ.

ΤΕΕ: πρωτοβουλία προς τον πρωθυπουργό για Ψηφιακή Τράπεζα Γης και αυθαίρετα κατηγορίας 5

Παρουσιάζοντας την  Ψηφιακή Τράπεζα Γης, ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός  νωρίτερα σημείωσε ότι «έχουμε ανάδοχο, θα τεθεί σε λειτουργία σε ένα χρόνο, προσφέροντας λύσεις σε δικαιώματα δόμησης και πόρους για πράσινα έργα».

-«Έχουμε βρει το τέλειο εργαλείο, για να κάνουν όλοι οι Δήμοι της χώρας απαλλοτριώσεις για κοινόχρηστους χώρους, χωρίς να χρειαστούν δημόσιοι πόροι αλλά με ιδιωτικά χρήματα», είπε ο Γιώργος Στασινός εξηγώντας ότι «η κατηγορία 5 των αυθαιρέτων, που δεν πρόκειται να κατεδαφιστούν, να μπορούν να τακτοποιηθούν νομίμως καταβάλλοντας τίμημα, που θα πηγαίνουν σε πράσινα έργα» και σημείωσε ότι θα αναλάβει πρωτοβουλία προς τον πρωθυπουργό και το αρμόδιο υπουργείο, για να επισπευθούν οι αποφάσεις.

Ένα δισεκατομμύριο ευρώ για τη μεταρρύθμιση του ψηφιακού μετασχηματισμού

«Με ταχύτητα, ασφάλεια δικαίου και με διαφάνεια προχωράει ο ψηφιακός μετασχηματισμός, προς όφελος των πολιτών, προκειμένου να βάλουμε τάξη στον χώρο». Αυτό δήλωσε ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Νίκος Ταγαράς, και έκανε λόγο για την χρηματοδότηση της εν λόγω μεταρρύθμισης με ένα δισεκατομμύριο ευρώ, από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Πρόκειται για ένα εθνικό στοίχημα, ανέφερε χαρακτηριστικά, καλώντας τον τεχνικό κόσμο να συνδράμει σε αυτή την προσπάθεια. Μάλιστα, έκανε γνωστό ότι όλες οι πράξεις πολεοδομικού ενδιαφέροντος, από 01.01.2026 θα δημοσιοποιούνται στον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη. Επιπλέον, όπως είπε, στόχος είναι να βάλουμε τάξη στους χαρακτηρισμούς των δρόμων για τον καθορισμό των χρήσεων γης, τις αρτιότητες, και την οικοδομησιμότητα.

Aνέφερε ότι ήδη αναπτύσσονται εργαλεία ελέγχου νομιμότητας αυθαιρέτων, ύψους 124 εκατομμυρίων ευρώ για την αυτοματοποίηση των διαδικασιών. Όπως ανέφερε ο κ. Ταγαράς: «Το ΤΕΕ πάντα πρωτοπορεί στην καινοτομία και πάντα βρίσκεται μπροστά στις εξελίξεις ως πολύτιμος σύμβουλος της Πολιτείας».

Ψηφιακή Τράπεζα Γης

Η Ψηφιακή Τράπεζα Γης (ΨΤΓ), συνολικού προϋπολογισμού 18 εκατομμυρίων ευρώ, αποτελεί ένα σύγχρονο εργαλείο χωρικού σχεδιασμού και πολεοδομικής εξισορρόπησης. Μέσω αυτής θα καθίσταται εφικτή η νόμιμη και ελεγχόμενη μεταφορά συντελεστή δόμησης από ακίνητα που έχουν δεσμευτεί (π.χ. διατηρητέα, κοινόχρηστοι χώροι, αρχαιολογικές ζώνες) προς άλλες περιοχές όπου επιτρέπεται η επιπλέον δόμηση.

Στόχοι αυτής της πολεοδομικής μεταρρύθμισης είναι η αποκατάσταση της περιουσιακής αδικίας σε βάρος ιδιοκτητών που δεν μπορούν να αξιοποιήσουν το ακίνητό τους, καθώς και η προστασία ευαίσθητων περιοχών. λειτουργία της θα βασίζεται σε δια λειτουργικότητα με υφιστάμενα συστήματα όπως το Κτηματολόγιο και η πλατφόρμα e-Άδειες, εξασφαλίζοντας διαφάνεια και ταχύτητα στις διαδικασίες. Η Ψηφιακή Τράπεζα Γης αναμένεται να ολοκληρωθεί και να τεθεί σε πλήρη λειτουργία εντός του 2026.

Για το θέμα των οικισμών, ο κος Ταγαράς ανακοίνωσε ότι «θα είναι συντομότατα έτοιμη νομοθετική λύση για τη ζώνη Γ, εξαντλώντας κάθε περιθώριο για να είμαστε και ασφαλείς και να δούμε πώς θα υπάρξει ο σωστός και πιο δίκαιος χειρισμός σε αυτό το ευαίσθητο θέμα» και ότι  «θα έχουμε απάντηση για την εκκρεμότητα που αφορά στη ζώνη Γ, που εμείς την προτείναμε αλλά το Συμβούλιο της Επικρατείας την απέρριψε» και εξήγησε για την έκδοση του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος  ότι «έπρεπε να τρέξουμε γρήγορα για τις ανάγκες του νέου πολεοδομικού σχεδιασμού και για αυτό και το προεδρικό διάταγμα εξεδόθη».

Για το Προεδρικό Διάταγμα που αφορά στις οικοδομικές άδειες του ΝΟΚ, ο υφυπουργός ΠΕΝ είπε ότι μετά τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας ψηφίστηκε  η εξουσιοδοτική νομοθετική ρύθμιση νομοθετική και  είναι αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη ο έλεγχος και η γνωμοδότηση του ΣτΕ  για τα πρόσθετα κριτήρια, που πρέπει να ληφθούν υπόψη για να αποκωδικοποιήσουμε την έννοια τι σημαίνει πραγματική έναρξη οικοδομικών εργασιών» σημειώνοντας ότι « περιμένουμε να κλείσει αυτό το θέμα σύντομα».

Για τα αυθαίρετα κατηγορίας 5 ο κος Ταγαράς είπε ότι «άλλο ένα θέμα το οποίο είναι ανοιχτό είναι η κατηγορία 5. Είναι μία ανάγκη και πρέπει να επανέλθει» σημειώνοντας ότι εκφράζει για το συγκεκριμένο θέμα προσωπική άποψη.  «Το βρίσκουμε κάθε μέρα μπροστά μας» είπε ο υφυπουργός και ανάφερε ως παράδειγμα Δήμο της βόρειας Ελλάδας, που δεν μπορεί να θωρακίσει στατικά και να βελτιώσει την ενεργειακή απόδοση 15 κτιρίων του, από τα οποία τα 14 είναι σχολεία και ένα κτίριο παλαιού δημαρχείου.

Όλες οι πράξεις πολεοδομικού ενδιαφέροντος, από τη νέα χρονιά  θα δημοσιοποιούνται στον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη

Σύμφωνα με τον κ. Ταγαρά, ο Ενιαίος Ψηφιακός Χάρτης (ΕΨΧ), συνολικού προϋπολογισμού 83 εκατ. € είναι μια ψηφιακή πλατφόρμα,  προσβάσιμη σε πραγματικό χρόνο, η οποία συγκεντρώνει, ενοποιεί και δημοσιοποιεί όλα τα κρίσιμα γεωχωρικά δεδομένα που αφορούν τον χώρο: από το Κτηματολόγιο και τα όρια Natura 2000, έως τα ρυμοτομικά σχέδια, τις ζώνες αρχαιολογικής προστασίας, τα δασικά δεδομένα, τα όρια αιγιαλού και παραλίας, τις πολεοδομικές και χωροταξικές ρυθμίσεις και άλλα.

Η πλατφόρμα του ΕΨΧ, βρίσκεται ήδη σε κανονική λειτουργία και εμπλουτίζεται συνεχώς με νέα επίπεδα πληροφορίας, καθώς εξελίσσεται η ψηφιοποίηση των πολεοδομικών σχεδίων και η ολοκλήρωση του Κτηματολογίου. Ουσιαστικά δεν θα σταματήσει ποτέ να εμπλουτίζεται.

Ένα μεγάλο ορόσημο για τον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη αποτελεί η επόμενη χρονιά, καθώς με Υπουργική Απόφαση που ετοιμάζουμε, όλες οι πράξεις πολεοδομικού ενδιαφέροντος, από τη νέα χρονιά θα  δημοσιοποιούνται στον Ενιαίο Ψηφιακό Χάρτη.

Νέο «Έξυπνο» Σύστημα εντοπισμού αυθαιρέτων

Το ΥΠΕΝ  θέσπισε νέα μέθοδο για την καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης στην Ελλάδα, αξιοποιώντας τις τελευταίες τεχνολογίες. Το νέο «έξυπνο» σύστημα παρακολούθησης της αυθαίρετης δόμησης έχει προϋπολογισμό 124 εκατ. € και προβλέπει τη χρήση δορυφορικών εικόνων για την κάλυψη ολόκληρης της ελληνικής Επικράτειας, καθώς και την παραγωγή ψηφιακών ορθοφωτοχαρτών υψηλής ανάλυσης, με ακρίβεια έως 20 εκατοστών, μέσω αεροφωτογραφήσεων από επανδρωμένα αεροσκάφη (drones). Επιπλέον, θα δημιουργηθεί ένα τρισδιάστατο μητρώο κτιρίων, το οποίο θα περιλαμβάνει πληροφορίες για την κάλυψη, τη δομημένη επιφάνεια και το υψόμετρο κάθε κτίσματος.

Όπως είπε, ο κ. Ταγαρας, η τεχνητή νοημοσύνη (AI) θα διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στο νέο σύστημα, καθώς μέσω εξειδικευμένων αλγορίθμων, το σύστημα θα αναλύει δεδομένα από διάφορες πηγές, όπως το Κτηματολόγιο, τους δασικούς χάρτες, το e-adeies με στόχο να εντοπίζει αυθαίρετες κατασκευές.