Τελεσίγραφο ΥΠΕΝ – το σχέδιο για τα 400.000 «βαριά» αυθαίρετα

Του Αργύρη Δεμερτζή

Τελεσίγραφο στέλνει το υπουργείο Περιβάλλοντος ότι  με βάση τις τελικές αποφάσεις που ελήφθησαν στη συνάντηση ΥΠΕΝ, ΤΕΕ, ΠΟΜΙΔΑ ότι τα «βαριά» αυθαίρετα δεν μπορούν να τακτοποιηθούν μετά το τέλος Ιουνίου 2020.

Δείτε εδώ στο ecopress τα 15 μέτρα που αποφασίστηκαν για τα αυθαίρετα

-«Τα αυθαίρετα στην Ελλάδα είναι γύρω στο 1,5 εκατ. Η κατεδάφιση όλων των αυθαιρέτων είναι πρακτικά αδύνατη. Αυθαίρετα υπάρχουν πολλών ειδών, τα πολύ ελαφρά, τα πολύ βαριά κ.ο.κ. Ανάλογα με την περίπτωση, κάποια θα κατεδαφίζονται και μάλιστα πολύ γρήγορα και συγκεκριμένα τα «βαριά» αυθαίρετα. Ένα κτίριο φερ΄ ειπείν 100% αυθαίρετο ή ένα κτίριο που είναι χτισμένο πάνω σε ρέμα και δημιουργεί προβλήματα πλημμύρας. Τα «βαριά» δεν μπορούν να τακτοποιηθούν μετά το τέλος Ιουνίου 2020. Τα υπόλοιπα θα μπορούν να δηλώνονται και μετά το 2020, ωστόσο θα πρέπει να κάνουν δήλωση της ηλεκτρονικής ταυτότητας».

Αυτά δήλωσε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος Δημήτρης Οικονόμου, στους ραδιοσταθμούς  ΣΚΑΪ και Real Fm την Πέμπτη 14 Νοεμβρίου 2019, ενω παράλληλα μίλησε για την ενεργοποιήση της ηλεκτρονικής τατυτότητας κτιρίου και τον τρόπο εφαρμογής των νέων μέτρων για τα αυθαίρετα.

Τράπεζα Γης

Σχετικά με την «τύχη» των αυθαιρέτων της «βαριάς» κατηγορίας (κατηγορία 5 του νόμου 4495/17) τεχνικοί παράγοντες, που είναι κοντά στις εξελίξεις αναφέρουν στο ecopress ότι αυτή είναι προδιαγεγραμμένη στην υφιστάμενη πολεοδομική νομοθεσία, τόσο του νόμου 4178/13 για την Τράπεζα Γής, όσο και του νόμου 4495/17, που συνδέσει τη λειτουργία της Τράπεζας Γης και τη Μεταφορά Συντελεστή Δόμησης με το Παρατηρητήριο Δομημένου Περιβάλλοντος. Με βάση τις θεσμοθετημένες ρυθμίσεις λένε οι ίδιοι παράγοντες διαγράφεται η προοπτική για όσα από τα αυθαίρετα αυτής της «βαριάς» κατηγορίας μπορούν με πολεοδομικούς και χωροταξικούς κανόνες, οι οποίοι θα προκύπτουν από τις μελέτες Ζωνών Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης ως προαπαιτούμενο για την ενεργοποίηση του θεσμού της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης, να καλυφθούν οι δομημένες επιφάνειες για τμήματα ή ολόκληρα κτίρια μέσω της αγοράς συντελεστή δόμησης, από την ψηφιακή Τράπεζα Γης. Μεγάλος αριθμός αυθαιρέτων, ιδίως αυτά που βρίσκονται σε προστατευόμενες περιοχές, τα οποία δεν συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις τακτοποίησης θα μείνουν στην κατηγορία των κατεδαφιστέων αυθαιρέτων.

Τελευταία ευκαιρία

Σε κάθε περίπτωση τα αυθαίρετα της κατηγορίας 5, μπορούν να τακτοποιηθούν μέχρι τον Ιούνιο του 2020, επιτυγχάνοντας εξαίρεση από την κατεδάφιση για 30 χρόνια. Σημειώνεται ότι η παράταση στο νόμο των αυθαιρέτων έως τον προσεχή Ιούνιο θα είναι και η τελευταία, όπως ξεκαθαρίζει το ΥΠΕΝ αλλά και η μοναδική πλέον ευκαιρία νομιμοποίησης των κτισμάτων με μεγάλες αυθαιρεσίες, δηλαδή υπερβάσεις που ξεπερνούν το 40% στα πολεοδομικά μεγέθη (κατηγορία 5).

Από τον προσεχή Ιούλιο και μετά δε θα υπάρχει καμία δυνατότητα τακτοποίησης των συγκεκριμένων αυθαιρέτων. Να σημειωθεί ότι τα περίπου 400.000 αυθαίρετα αυτής της κατηγορίας που έχουν ήδη δηλωθεί, αντιστοιχούν στο 35% των δηλώσεων και αφορούν σε περισσότερα από 35 εκατομμύρια τετραγωνικά μέτρα αυθαίρετης δόμησης. Αντιστοιχούν όμως περίπου στο 50% των προστίμων που έχουν καταλογιστεί για τα αυθαίρετα δεδομένου ότι τα πρόστιμα που επισείουν είναι πολύ υψηλότερα.

Τι λέει το ΥΠΕΝ για τις νέες ρυθμίσεις

«Η ηλεκτρονική ταυτότητα τον Ιούνιο θα λειτουργεί πλήρως» τόνισε παράλληλα ο υφυπουργός ΠΕΝ Δ. Οικονόμου στις  συνεντεύξεις του, στους Ρ/Σ ΣΚΑΪ και Real Fm και στους δημοσιογράφους Γιάννη Ντσούνο και Χρήστο Κούτρα και Γιώργο Χουδαλάκη και Νίκο Ρογκάκο. Ειδικότερα ο κ Οικονόμου επισήμανε ότι:

1^ον Η νέα ρύθμιση επιβεβαιώνει ότι η καταληκτική ημερομηνία για τη δημιουργία αυθαιρέτων παραμένει το έτος 2011. Η νέα ρύθμιση επαναλαμβάνει ότι δεν μπορούν να ενταχθούν μεταγενέστερα αυθαίρετα, άρα επιβεβαιώνεται ότι η τακτοποίηση των αυθαιρέτων γίνεται πολύ δυσκολότερη.

2^ον Δίνεται μια τελική παράταση μέχρι τον Ιούνιου 2020, διότι έχουν  συσσωρευτεί πάρα πολλές εκκρεμότητες από μηχανικούς που έχουν αναλάβει, λόγω πολυπλοκότητας της διαδικασίας. Αυτό το 7μηνο παράτασης μέχρι τον Ιούνιο του 2020 δίνει αυτή τη δυνατότητα.

3^ον Μετά τον Ιούνιο συνδέεται η δήλωση των αυθαιρέτων με την ηλεκτρονική ταυτότητα του κτιρίου, που είναι ένας νέος μηχανισμός, έχει προβλεφθεί εδώ και χρόνια, δεν έχει ενεργοποιηθεί ακόμη, αλλά πλέον είναι σχεδόν έτοιμο από τεχνικής άποψης. Είμαστε σίγουροι ότι τον Ιούνιο θα λειτουργεί πλήρως. Η σχετική πλατφόρμα έχει πρακτικά ολοκληρωθεί, είμαστε σίγουρο ότι στο ενδιάμεσο διάστημα θα γίνουν κάποιες πιλοτικές χρήσεις.

Η ηλεκτρονική ταυτότητα

Η ηλεκτρονική ταυτότητα είναι μια ηλεκτρονική δήλωση, η οποία συνοδεύεται από μια σειρά στοιχείων (π.χ. αν υπάρχουν παλιές αυθαιρεσίες, αν δημιουργηθούν καινούριες, η άδεια, τα σχέδια της άδειας, το πιστοποιητικό ενεργειακής αποδοτικότητας κ.ο.κ.). Όλα αυτά τα στοιχεία θα είναι πλέον ηλεκτρονικά και επομένως εύκολα προσβάσιμα από κάθε ενδιαφερόμενο. Έτσι, κάθε ακίνητο ή κάθε διηρημένη ιδιοκτησία που περιλαμβάνει πολλές διηρημένες ιδιοκτησίες, να αποτυπώνεται ηλεκτρονικά στην κεντρική βάση δεδομένων. Με όλα τα στοιχεία του κτιρίου θα επιτρέπεται η ταυτοποίηση του ακινήτου και η δυνατότητα ελέγχου σε κάθε χρονική στιγμή. Η ηλεκτρονική ταυτότητα του κτιρίου αφορά όλους. Όλα τα καινούρια κτίρια από εδώ και πέρα αποκτούν ηλεκτρονική ταυτότητα.

Τι μέλλει γενέσθαι με τα «βαριά» αυθαίρετα

Τα αυθαίρετα στην Ελλάδα είναι γύρω στο 1,5 εκατ. Η κατεδάφιση όλων των αυθαιρέτων είναι πρακτικά αδύνατη. Αυθαίρετα υπάρχουν πολλών ειδών, τα πολύ ελαφρά, τα πολύ βαριά κ.ο.κ. Ανάλογα με την περίπτωση, κάποια θα κατεδαφίζονται και μάλιστα πολύ γρήγορα και συγκεκριμένα τα «βαριά» αυθαίρετα. Ένα κτίριο φερ΄ ειπείν 100% αυθαίρετο ή ένα κτίριο που είναι χτισμένο πάνω σε ρέμα και δημιουργεί προβλήματα πλημμύρας. Τα «βαριά» δεν μπορούν να τακτοποιηθούν μετά το τέλος Ιουνίου 2020. Τα υπόλοιπα θα μπορούν να δηλώνονται και μετά το 2020, ωστόσο θα πρέπει να κάνουν δήλωση της ηλεκτρονικής ταυτότητας.

Δειγματοληπτικοί έλεγχοι από ανεξάρτητους ελεγκτές

Οι δηλώσεις που γίνονται τώρα είναι με ευθύνη του ιδιοκτήτη και του μηχανικού. Θα αρχίσει στο 5% των δηλώσεων να διενεργείται δειγματοληπτικός  έλεγχος  από ανεξάρτητους ελεγκτές οι οποίοι θα επιλέγονται  με κλήρωση, οπότε θα αρχίσουν να εντοπίζονται κάποια αυθαίρετα. Είναι πιθανό ότι σε αρκετές δηλώσεις, σκόπιμα ή μη σκόπιμα υπάρχουν λάθη. Θα αρχίσουν αυτοί οι έλεγχοι και ανάλογα με την περίπτωση του είδους και του μεγέθους ανακρίβειας θα επιβάλλονται πολύ βαριά πρόστιμα και ταυτόχρονα θα υφίσταται συνέπειες και ο μηχανικός που έχει βάλει υπογραφή. Αυτός ο μηχανικός θα έχει υπογράψει και άλλα. Θα ελέγχονται και τα υπόλοιπα κτίρια για τα οποία έχει υπογράψει ο μηχανικός.