Εξαγορά καταπατημένων: πότε κάνει πίσω το δημόσιο και παραιτείται από δίκες

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Τις προϋποθέσεις,  που πρέπει να συγκεντρώνουν διακατεχόμενα ακίνητα της ιδιωτικής ακίνητης περιουσία του Δημοσίου για να ενταχθούν στην διαδικασία εξαγοράς τους από τον ιδιώτη με τίμημα ή ανταλλαγής, καθορίζει νέα κοινή υπουργική απόφαση. Για ακίνητα εντός σχεδίου και σε οικισμούς κλειδί είναι ο ιδιώτης να έχει αναγραφεί ως κύριος στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές. Τι προβλέπει η απόφαση για δασικά ακίνητα και αγροτικές διανομές. Πότε το δημόσιο κάνει πίσω υπέρ του ιδιώτη, και σε περίπτωση που έχουν γίνει αγωγές οι εκκρεμείς δίκες καταργούνται.

Το δημόσιο διεκδικεί και κατοχυρώνει υπέρ του τα ακίνητα όταν υπάρχουν «ισχυροί και απαράγρα­πτοι τίτλοι κτήσεως, όπως η συντελεσμένη αναγκαστική απαλλοτρίωση υπέρ του Δημοσίου, η χρησικτησία, η εξαγορά ή άλλης φύσεως ειδική ή καθολική διαδοχή», λέει η κοινή υπουργική απόφαση. Παράλληλα τονίζεται στην απόφαση ότι:  «εκφεύγουν του πεδίου εφαρμογής της παρούσας απόφασης εκτάσεις, οι οποίες στο σχέδιο πόλεως ή οικισμού αποτελούν κοινόχρηστους χώρους, πάρκα ή άλση και εν γένει εκτάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 998/1979», δηλαδή της δασικής νομοθεσίας.

Οι υπουργοί Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Κώστας Τσιάρας εξέδωσαν την απόφαση με την οποία ρυθμίζονται κρίσιμα θέματα, που αφορούν στο πεδίο σύγκρουσης μεταξύ της προστασίας της δημόσιας περιουσίας και της δυνατότητας ιδιωτών διακατεχόμενων εκτάσεων και ακινήτων να τις εξαγοράσουν με τίμημα,  μέσω της πλατφόρμας στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://aeda.apps.gov.gr, που είναι ανοιχτή για όλες τις περιοχές της χώρας.

Εξαγορά καταπατημένων: τα δικαιολογητικά για αιτήσεις, πως υπολογίζεται το τίμημα

Οι προϋποθέσεις μη προβολής δικαιωμάτων του δημοσίου

Η  νέα υπουργική απόφαση, με τίτλο: «καθορισμός λεπτομερειών για την εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 16 του ν. 5024/2023 (Α’41)» για την πλευρά του δημοσίου και ειδικότερα  τη Διεύθυνση Διαχείρισης Ακίνητης Περιουσίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και τις κατά τόπους αρμόδιες υπηρεσίες των Περιφερειών για τη διαχείριση της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου ορίζει τις ροϋποθέσεις μη προβολής δικαιωμάτων του δημοσίου για τα διακατεχόμενα ακίνητα ως εξής:

-«1. Η μη προβολή ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων και η αποχή από την ένδικη διεκδίκηση ακινήτων που εμπίπτουν στην ιδιωτική ακίνητη περιουσία του Δημοσίου και εντάσσονται σε περιοχή που χαρακτηρίστηκε διανεμητέα κατά την αγροτική νομοθεσία, ακόμη και αν η διανομή δεν περατώθηκε με την οριστική της κύρωση και με την έκδοση και μεταγραφή παραχωρητηρίων, αποτελεί δέσμια αρμοδιότητα της Διοίκησης και κω­λύεται η έγερση αγωγών της παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 2664/1998, εφόσον, σωρευτικώς:

Να μην υπάρχουν Πρωτόκολλα Διοικητικής και  Καθορισμού Αποζημίωσης Αυθαίρετης Χρήσης

«α) Δεν έχει εκδοθεί και κοινοποιηθεί στον φερόμενο ιδιοκτήτη ή νομέα τους ή σε δικαιοπαρόχους τους από υπηρεσία του Δημοσίου Πρωτόκολλο Διοικητικής Απο­βολής (Π.Δ.Α.) ή Πρωτόκολλο Καθορισμού Αποζημίωσης Αυθαίρετης Χρήσης (Π.ΚΑ.Α.Χ.) ή δεν έχει επιβληθεί πρό­στιμο αυθαίρετης κατάληψης κατά τον προϊσχύσαντα Αγροτικό Κώδικα ή το άρθρο 6 του ν. 3147/2003 ή το άρθρο 18 του ν. 4061/2012, για το συγκεκριμένο ακίνητο, εκτός αν πρόκειται για ανταλλάξιμο ακίνητο, και β) δεν προβάλλονται δικαιώματα του Δημοσίου εξ άλλης αιτίας», λέει η σχετική διάταξη.

Ο ιδιώτης να έχει αναγραφεί ως κύριος στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές.

-«2. Πέραν των παραπάνω προϋποθέσεων της παραγράφου 1,  (δηλαδή να μην έχουν εκδοθεί Πρωτόκολλα Διοικητικής και  Καθορισμού Αποζημίωσης Αυθαίρετης Χρήσης) «ειδικώς για τις περιπτώσεις των εντός σχεδίου πόλεως ή οικισμού περιοχών, πρέπει, επιπλέον, ο ιδιώτης να έχει αναγραφεί ως κύριος στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές», λέει η σχετική διάταξη .

3. α) Οι παραπάνω προϋποθέσεις (των παραγράφων. 1 και 2) διαπιστώνονται από την αρμόδια Υπηρεσία, αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν αιτήσεως του ενδιαφερομένου. Τυχόν σχετική εισήγηση για διεκδίκηση ακινήτου των παρ. 1 και 2 του παρόντος άρθρου ανακαλείται αμελλητί και ενημε­ρώνεται ο οικείος δικαστικός παραστάτης του Δημοσίου».

Πότε καταργούνται οι δίκες για αγωγές που έχουν ασκηθεί από το δημόσιο

«β) Στην περίπτωση που έχουν ασκηθεί αγωγές από το Δημόσιο για ακίνητο που εμπίπτει σε διανεμητέα έκταση, όπως αυτή προσδιορίζεται στην παρ. 1 του παρόντος, οι εκκρεμείς δίκες καταργούνται. Υπό τις ίδιες προϋποθέ­σεις της περ. α της παρούσας παραγράφου, όπως αυτές προκύπτουν από εκτίμηση των στοιχείων του οικείου φα­κέλου, ο δικαστικός παραστάτης του Δημοσίου, ακόμη και χωρίς προηγούμενη εισήγηση της αρμόδιας Υπηρεσί­ας, παραιτείται του οικείου δικογράφου, εφαρμοζομένων κατά τα λοιπά του άρθρου 27 και της παρ. 4 του άρθρου 30 του ν. 4831/2021. Η παραίτηση από το δικόγραφο του προηγούμενου εδαφίου είναι εγγραπτέα στα βιβλία διεκ­δικήσεων ή στα κτηματολογικά βιβλία, κατά περίπτωση, προς τον σκοπό της διαγραφής της αγωγής.

γ) Υπό τις ίδιες προϋποθέσεις της περ. α της παρούσας παραγράφου, στην περίπτωση επιθετικής δικονομικής ενέργειας και ιδίως εναγωγής του Δημοσίου από τρίτον, που επικαλείται αντίθετο τίτλο κτήσεως, κατά πρωτό­τυπο ή παράγωγο τρόπο, επί ακινήτου σε διανεμητέα έκταση, όπως αυτή προσδιορίζεται στην παρ. 1 του πα­ρόντος, το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα και ιδίως την ένσταση ιδίας κυριότητας, εφαρμοζομένων κατά τα λοιπά του άρθρου 27 και της παρ. 4 του άρθρου 30 του ν. 4831/2021», λέει η σχετική διάταξη.

Τοπογραφικό και βεβαίωση μηχανικού

Αναφορικά με τα διαδικασία ελέγχου συνδρομής των προϋποθέσεων εφαρμογής του νόμου για την μη προβολή δικαιωμάτων του δημοσίου η απόφαση ορίζει ότι:

-«Η αρμόδια Υπηρεσία βεβαιώνει για κάθε ακίνητο χωριστά τη συνδρομή ή μη των προϋποθέσεων μη προβολή δικαιωμάτων του δημοσίου, κατά προτίμηση συντάσσοντας, αυτεπαγγέλτως ή κατ’ αίτημα και με τη συνδρομή του ενδιαφερομένου, τοπογραφικό διάγραμμα. Στο διάγραμ­μα, ή με άλλον πρόσφορο τρόπο, επισημειώνεται βεβαί­ωση της οικείας Υπηρεσίας Δόμησης (Υ.ΔΟΜ.) ή υπεύθυ­νη δήλωση αρμοδίου μηχανικού, κατά το πρότυπο του άρθρου 5 του ν. 651/1977, εκ των οποίων προκύπτει το πολεοδομικό καθεστώς του ακινήτου και, ιδίως, η θέση του ως εντός ή εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμού».

Πότε ερωτώνται αρμόδιες Κτηματικές Υπη­ρεσίες και Διευθύνσεις Δασών

Για τη βεβαίωση ιδίως  στην περίπτωση που έχουν ασκηθεί αγωγές από το Δημόσιο «για ακίνητο που εμπίπτει σε διανεμητέα έκταση, περί τίτ­λου ιδιοκτησίας του Δημοσίου εξ άλλης αιτίας, η Υπηρεσία συνεργάζεται με λοιπές αρμόδιες Υπηρεσίες που διαχειρίζονται ιδιωτική ακίνητη περιουσία του Δημοσίου και, ιδίως, με τις κατά τόπον αρμόδιες Κτηματικές Υπη­ρεσίες και Διευθύνσεις Δασών. Οι τελευταίες ερωτώνται ιδίως όταν πιθανολογείται για το συγκεκριμένο ακίνητο σχετική αρμοδιότητά τους ως εκ της προηγηθείσας τοπογραφικής αποτύπωσης και της σχετικής βεβαίωσης Υπηρεσίας Δόμησης (Υ.ΔΟΜ.) ή αρμοδίου μηχανικού. Άλλη αιτία για την σύννομη προβολή ιδιοκτησιακών δι­καιωμάτων του Δημοσίου συνιστούν, ιδίως, επιγενόμενοι του κατ’ αρχήν εξεταζομένου καθεστώτος διανομής βάσει της αγροτικής νομοθεσίας, ισχυροί και απαράγρα­πτοι τίτλοι κτήσεως, όπως η συντελεσμένη αναγκαστική απαλλοτρίωση υπέρ του Δημοσίου, η χρησικτησία, η εξαγορά ή άλλης φύσεως ειδική ή καθολική διαδοχή», λέει η σχετική διάταξη. Και σημειώνεται ότι:

-Όταν διαπιστώνεται ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις της μη προβολής δικαιωμάτων του δημοσίου , η Υπηρεσία αρχειοθετεί την υπόθεση αμελλητί.

-Αν διαπιστώνεται αρμοδιότητα άλλης Αρχής, ο φάκελος διαβιβάζεται σ’ αυτήν.

Το άρθρο του νόμου που ενεργοποιείται με τη νέα υπουργική απόφαση

Η νέα υπουργική απόφαση, ενεργοποιεί την εφαρμογή του άρθρου 16 του νόμου ν.5024/2023  για την εξαγορά διακατεχόμενων εκτάσεων ιδιωτικής περιουσίας του δημοσίου. Το σχετικό άρθρο 16 με τίτλο: «Ειδικές ρυθμίσεις – Ακίνητα εντός σχεδίου πόλεως ή οικισμού εκτός πεδίου εφαρμογής ν. 998/1979 και διαχείρισης Υπουργείου Οικονομικών – Ακίνητα που αποτέλεσαν αντικείμενο διανομής κατά την αγροτική νομοθεσία – Ανταλλάξιμα ακίνητα» έχει ως εξής:

-«Το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα και απέχει από την άσκηση αγωγών της παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 2664/1998 (Α’ 275) ως προς ακίνητα τα οποία κείνται σε εκτάσεις εντός σχεδίων πόλεως ή οικισμού, για τα οποία δεν εφαρμόζεται ο ν. 998/1979 (Α’ 289), εφόσον σωρευτικά πληρούνται οι κάτωθι προϋποθέσεις:

ο ιδιώτης έχει αναγραφεί ως κύριος στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές,

δεν έχει εκδοθεί και κοινοποιηθεί σε αυτόν ή τους δικαιοπαρόχους από υπηρεσία του Δημοσίου Πρωτόκολλο Διοικητικής Αποβολής (Π.Δ.Α.) ή Πρωτόκολλο Καθορισμού Αποζημίωσης Αυθαίρετης Χρήσης (Π.ΚΑ.Α.Χ.) για το ακίνητο αυτό, εκτός αν πρόκειται για ανταλλάξιμο ακίνητο, και

δεν προβάλλονται δικαιώματα του Δημοσίου εξ άλλης αιτίας.

Η παρ. 1 δεν ισχύει για εκτάσεις, οι οποίες στο σχέδιο πόλεως ή οικισμού αποτελούν κοινόχρηστους χώρους, πάρκα ή άλση.

Στην περίπτωση που έχουν ασκηθεί αγωγές από το Δημόσιο για τα ακίνητα της παρ. 1, οι εκκρεμείς δίκες καταργούνται.

Για ακίνητα που βρίσκονται εντός σχεδίου πόλεως ή οικισμού, αλλά αποτέλεσαν αντικείμενο διανομής σύμφωνα με τις διατάξεις της αγροτικής νομοθεσίας, από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, εφαρμόζονται οι προϋποθέσεις της παρ. 1 και η παρ. 3. Για ακίνητα του πρώτου εδαφίου της παρούσας, που βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμού, εφαρμόζονται οι προϋποθέσεις της παρ. 1, πλην της περ. α’ και η παρ. 3».

Ολόκληρη η νέα υπουργική απόφαση το ΦΕΚ

Ολόκληρη η υπουργική απόφαση, με τίτλο «Καθορισμός λεπτομερειών για την εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 16 του ν. 5024/2023 (Α’41)», όπως δημοσιεύεται στο ΦΕΚ, (Τεύχος Β, Αριθμός Φύλλου  6521 της 27ης  Νοεμβρίου 2024) έχει ως εξής:

Καθορισμός λεπτομερειών για την εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 16 του ν. 5024/2023 (Α’41).

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ

ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ –

ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις:

α) Της παρ. 4 του άρθρου 16 και της παρ. 6 του άρ­θρου 19 του ν. 5024/2023 «Ρυθμίσεις για την εξαγορά κατεχομένων ακινήτων της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου, ακινήτων του Ταμείου Εθνικής Άμυνας, λοι­πές διατάξεις για την ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονο­μικών» (Α’41),

β) του ν. 4831/2021 «Οργανισμός του Νομικού Συμ­βουλίου του Κράτους (ΝΣΚ) και κατάσταση των λειτουρ­γών και των υπαλλήλων του και άλλες διατάξεις» (Α’ 170),

γ) του ν. 4622/2019 «Επιτελικό Κράτος: οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, των κυβερ­νητικών οργάνων και της κεντρικής δημόσιας διοίκησης» (Α’ 133),

δ) του ν. 4270/2014 «Αρχές δημοσιονομικής διαχείρι­σης και εποπτείας (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2011/85/ ΕΕ) – δημόσιο λογιστικό και άλλες διατάξεις» (Α’ 143),

 ε) του ν. 4061/2012 «Διαχείριση και προστασία ακι­νήτων Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφί­μων – Ρύθμιση εμπραγμάτων δικαιωμάτων και λοιπές διατάξεις» (Α’ 66), και ιδίως των άρθρων 18 και 19 αυτού,

στ) του ν. 2664/1998 «Εθνικό Κτηματολόγιο και άλλες διατάξεις» (Α’ 275), και ιδίως του άρθρου 6 και των κατ’ εξουσιοδότηση των διατάξεων αυτού, εκδοθεισών κα­νονιστικών πράξεων,

ζ) του ν. 3147/2003 «Ρύθμιση θεμάτων αγροτικής γης, επίλυση ζητημάτων αποκατασταθέντων και απο- καθισταμένων κτηνοτρόφων και άλλες διατάξεις» (Α’ 135),

η) του ν. 998/1979 «Περί προστασίας των δασών και των δασικών εν γένει εκτάσεων της Χώρας» (Α’ 289),

θ) του ν. 666/1977 «Περί τροποποιήσεως και συμπλη- ρώσεως διατάξεων της Εποικιστικής Νομοθεσίας και άλλων τινών διατάξεων» (Α’234), και ιδίως του άρθρου 5 αυτού,

ι) του άρθρου 90 του Κώδικα νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα (π.δ. 63/2005, Α’ 98), όπως διατηρήθηκε σε ισχύ με την περ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α’ 133).

2. Το π.δ. 32/2024 «Διορισμός Υπουργών και Υφυπουρ­γών» (Α’ 91).

3. Το π.δ. 79/2023 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρω­τών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 131).

4. Το π.δ. 77/2023 «Σύσταση Υπουργείου και μετονο- μασία Υπουργείων-Σύσταση, κατάργηση και μετονομασία Γενικών και Ειδικών Γραμματειών – Μεταφορά αρμο­διοτήτων, υπηρεσιακών μονάδων, θέσεων προσωπικού και εποπτευόμενων φορέων» (Α’ 130), σε συνδυασμό με το π.δ. 82/2023 «Μετονομασία Υπουργείου – Σύσταση και μετονομασία Γενικών Γραμματειών – Μεταφορά αρ­μοδιοτήτων, υπηρεσιακών μονάδων και θέσεων προσω­πικού – Τροποποίηση και συμπλήρωση του π.δ. 77/2023 (Α’ 130) – Μεταβατικές διατάξεις» (Α’ 139).

5. Το π.δ. 40/2021 «Μεταφορά υπηρεσιών και αρμοδιο­τήτων μεταξύ Υπουργείων και Γενικών Γραμματειών, σύ­σταση και μετονομασία Γενικών Γραμματειών» (Α’100).

6. Το π.δ. 142/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Οικονο­μικών» (Α’ 181).

7. Το π.δ. 97/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων» (Α’ 138).

8. Τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (π.δ. 503/1985, Α’ 182).

9. Την υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΝΕΠ/110243/4885/ 12.12.2019 απόφαση του Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Καθορισμός της μορφής και του περιε­χομένου του Τοπογραφικού Διαγράμματος Γεωμετρι­κών Μεταβολών που προσαρτάται σε δικόγραφα του ν. 2664/1998 (Α’275) ενώπιον Δικαστηρίων που επιφέ­ρουν μεταβολές στα κτηματολογικά διαγράμματα – Δή­λωση συντάκτη Μηχανικού – Έναρξη ισχύος υποχρεώ­σεων και συνεπειών» (Β’4765).

10. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται δαπάνη εις βάρος του κρατικού προϋπολο­γισμού, αποφασίζουμε:

Άρθρο 1 Σκοπός και πεδίο εφαρμογής

Με την παρούσα εξειδικεύονται οι προϋποθέσεις και ορίζεται η διαδικασία για την εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 16 του ν. 5024/2023 από τη Διεύθυνση Διαχεί­ρισης Ακίνητης Περιουσίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και τις αρμόδιες υπηρεσίες των κατά τόπον αρμοδίων Περιφερειών, κατά τη διαχείριση της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου που εμπίπτει στις αρμοδιότητές τους. Εκφεύγουν του πεδίου εφαρμογής της παρούσας εκτάσεις, οι οποίες στο σχέδιο πόλεως ή οικισμού αποτελούν κοινόχρηστους χώρους, πάρκα ή άλση και εν γένει εκτάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν. 998/1979.

Άρθρο 2 Προϋποθέσεις μη προβολής δικαιωμάτων

1. Η μη προβολή ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων και η αποχή από την ένδικη διεκδίκηση ακινήτων που εμπίπτουν στην ιδιωτική ακίνητη περιουσία του Δημοσίου και εντάσσονται σε περιοχή που χαρακτηρίστηκε διανεμητέα κατά την αγροτική νομοθεσία, ακόμη και αν η διανομή δεν περατώθηκε με την οριστική της κύρωση και με την έκδοση και μεταγραφή παραχωρητηρίων, αποτελεί δέσμια αρμοδιότητα της Διοίκησης και κω­λύεται η έγερση αγωγών της παρ. 2 του άρθρου 6 του ν. 2664/1998, εφόσον, σωρευτικώς:

 α) Δεν έχει εκδοθεί και κοινοποιηθεί στον φερόμενο ιδιοκτήτη ή νομέα τους ή σε δικαιοπαρόχους τους από υπηρεσία του Δημοσίου Πρωτόκολλο Διοικητικής Απο­βολής (Π.Δ.Α.) ή Πρωτόκολλο Καθορισμού Αποζημίωσης Αυθαίρετης Χρήσης (Π.ΚΑ.Α.Χ.) ή δεν έχει επιβληθεί πρό­στιμο αυθαίρετης κατάληψης κατά τον προϊσχύσαντα Αγροτικό Κώδικα ή το άρθρο 6 του ν. 3147/2003 ή το άρθρο 18 του ν. 4061/2012, για το συγκεκριμένο ακίνητο, εκτός αν πρόκειται για ανταλλάξιμο ακίνητο, και

β) δεν προβάλλονται δικαιώματα του Δημοσίου εξ άλλης αιτίας.

2. Πέραν των προϋποθέσεων της παρ. 1, ειδικώς για τις περιπτώσεις των εντός σχεδίου πόλεως ή οικισμού περιοχών, πρέπει, επιπλέον, ο ιδιώτης να έχει αναγραφεί ως κύριος στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές.

3 α) Οι προϋποθέσεις των παρ. 1 και 2 του παρόντος διαπιστώνονται από την αρμόδια Υπηρεσία, αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν αιτήσεως του ενδιαφερομένου. Τυχόν σχετική εισήγηση για διεκδίκηση ακινήτου των παρ. 1 και 2 του παρόντος άρθρου ανακαλείται αμελλητί και ενημε­ρώνεται ο οικείος δικαστικός παραστάτης του Δημοσίου.

β) Στην περίπτωση που έχουν ασκηθεί αγωγές από το Δημόσιο για ακίνητο που εμπίπτει σε διανεμητέα έκταση, όπως αυτή προσδιορίζεται στην παρ. 1 του παρόντος, οι εκκρεμείς δίκες καταργούνται. Υπό τις ίδιες προϋποθέ­σεις της περ. α της παρούσας παραγράφου, όπως αυτές προκύπτουν από εκτίμηση των στοιχείων του οικείου φα­κέλου, ο δικαστικός παραστάτης του Δημοσίου, ακόμη και χωρίς προηγούμενη εισήγηση της αρμόδιας Υπηρεσί­ας, παραιτείται του οικείου δικογράφου, εφαρμοζομένων κατά τα λοιπά του άρθρου 27 και της παρ. 4 του άρθρου 30 του ν. 4831/2021. Η παραίτηση από το δικόγραφο του προηγούμενου εδαφίου είναι εγγραπτέα στα βιβλία διεκ­δικήσεων ή στα κτηματολογικά βιβλία, κατά περίπτωση, προς τον σκοπό της διαγραφής της αγωγής.

γ) Υπό τις ίδιες προϋποθέσεις της περ. α της παρούσας παραγράφου, στην περίπτωση επιθετικής δικονομικής ενέργειας και ιδίως εναγωγής του Δημοσίου από τρίτον, που επικαλείται αντίθετο τίτλο κτήσεως, κατά πρωτό­τυπο ή παράγωγο τρόπο, επί ακινήτου σε διανεμητέα έκταση, όπως αυτή προσδιορίζεται στην παρ. 1 του πα­ρόντος, το Δημόσιο δεν προβάλλει δικαιώματα και ιδίως την ένσταση ιδίας κυριότητας, εφαρμοζομένων κατά τα λοιπά του άρθρου 27 και της παρ. 4 του άρθρου 30 του ν. 4831/2021.

Άρθρο 3 Διαδικασία ελέγχου συνδρομής των προϋποθέσεων εφαρμογής του νόμου

1. Η αρμόδια Υπηρεσία βεβαιώνει για κάθε ακίνητο χωριστά τη συνδρομή ή μη των προϋποθέσεων του άρ­θρου 2 της παρούσας, κατά προτίμηση συντάσσοντας, αυτεπαγγέλτως ή κατ’ αίτημα και με τη συνδρομή του ενδιαφερομένου, τοπογραφικό διάγραμμα. Στο διάγραμ­μα, ή με άλλον πρόσφορο τρόπο, επισημειώνεται βεβαί­ωση της οικείας Υπηρεσίας Δόμησης (Υ.ΔΟΜ.) ή υπεύθυ­νη δήλωση αρμοδίου μηχανικού, κατά το πρότυπο του άρθρου 5 του ν. 651/1977, εκ των οποίων προκύπτει το πολεοδομικό καθεστώς του ακινήτου και, ιδίως, η θέση του ως εντός ή εκτός σχεδίου πόλεως ή οικισμού.

2. Για τη βεβαίωση ιδίως της συνδρομής ή μη της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 2 της παρούσας, περί τίτ­λου ιδιοκτησίας του Δημοσίου εξ άλλης αιτίας, η Υπη­ρεσία συνεργάζεται με λοιπές αρμόδιες Υπηρεσίες που διαχειρίζονται ιδιωτική ακίνητη περιουσία του Δημοσίου και, ιδίως, με τις κατά τόπον αρμόδιες Κτηματικές Υπη­ρεσίες και Διευθύνσεις Δασών. Οι τελευταίες ερωτώνται ιδίως όταν πιθανολογείται για το συγκεκριμένο ακίνητο σχετική αρμοδιότητά τους ως εκ της προηγηθείσας τοπογραφικής αποτύπωσης και της σχετικής βεβαίωσης Υπηρεσίας Δόμησης (Υ.ΔΟΜ.) ή αρμοδίου μηχανικού. Άλλη αιτία για την σύννομη προβολή ιδιοκτησιακών δι­καιωμάτων του Δημοσίου συνιστούν, ιδίως, επιγενόμενοι του κατ’ αρχήν εξεταζομένου καθεστώτος διανομής βάσει της αγροτικής νομοθεσίας, ισχυροί και απαράγρα­πτοι τίτλοι κτήσεως, όπως η συντελεσμένη αναγκαστική απαλλοτρίωση υπέρ του Δημοσίου, η χρησικτησία, η εξαγορά ή άλλης φύσεως ειδική ή καθολική διαδοχή.

3. Όταν διαπιστώνεται ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 2 της παρούσας, η Υπηρεσία αρχειοθετεί την υπόθεση αμελλητί, εφαρμοζομένης κατά τα λοιπά της παρ. 3 του άρθρου 2 της παρούσας. Αν διαπιστώνεται αρμοδιότητα άλλης Αρχής, ο φάκελος διαβιβάζεται σ’ αυτήν.

Άρθρο 4 Έναρξη ισχύος

Η παρούσα ισχύει από τη δημοσίευσή της στην Εφη­μερίδα της Κυβερνήσεως.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 14 Οκτωβρίου 2024

Οι Υπουργοί

Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΧΑΤΖΗΔΑΚΗΣ

Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΣΙΑΡΑΣ