Οι «βολικοί σταθμάρχες»: από τα Τέμπη στο ξενοδοχείο της Ακρόπολης

Του Γιώργου Μαδεμοχωρίτη*

gmadestudio@gmail.com

Οι τραγικές απώλειες, οι συγκλονιστικές συνέπειες και το εύρος των βαρύτατων ευθυνών για τα αίτια της πολύνεκρης τραγωδίας των Τεμπών ασφαλώς δεν συγκρίνονται με την υπόθεση του «ξενοδοχείου που κρύβει την Ακρόπολη». Υπάρχουν όμως αξιοσημείωτα κοινά χαρακτηριστικά, που μάλλον δείχνουν τα βαθύτερα αίτια του τρίπτυχου ζημιά, θύματα, ατιμωρησία και με ακρίβεια οδηγούν σε τραγικές επαναλήψεις των φαινομένων.

Και στις δύο περιπτώσεις, παρά τη διαφορά τραγικότητας και συνεπειών που τους αναλογεί, όπως και σε πολλές άλλες, διότι όπως φαίνεται είναι παγιωμένη και βαθιά ριζωμένη πρακτική, έχουμε έναν κοινό παρανομαστή: Τη διάχυση και μετακύλυση των ευθυνών από την κορυφή της πολιτικής και διοικητικής προς τη βάση της υπαλληλικής πυραμίδας, με τελικό αποδέκτη κάποιο «σταθμάρχη» ή υπάλληλο, προς ποινική και πειθαρχική αντιμετώπιση. Κάπως έτσι σε τραγωδίες και ζημίες βλέπουμε εξαφάνιση των ευθυνών της πολιτείας, που φτάνουν μέχρι του σημείου τελικώς να μην φταίνε ούτε οι «σταθμάρχες», μόνον τα «θύματα»….

Σε έναν υπάλληλο, ο οποίος δυστυχώς σήμερα δεν είναι εν ζωή, συγκεντρώνονται από ολόκληρη την πυραμίδα της ιεραρχίας των εμπλεκομένων υπηρεσιών, συμβουλίων και οργανισμών της διοίκησης οι ευθύνες ότι έδωσε τη λάθος έγκριση, στην οποία βασίστηκε η προσφυγή στο ΣτΕ, για τους ορόφους στη γνωστή υπόθεση του ξενοδοχείου της Ακρόπολης.

Παρακολουθώντας κυρίως δια των ΜΜΕ, την την περίεργη αυτή ιστορία των Τεμπών, που μας έχει όλους συγκλονίσει, διαπιστώνω έναν ενιαίο τρόπο που το «σύστημα» της διοίκησης αντιλαμβάνεται και αντιμετωπίζει τα λάθη του. Είναι σαφής και στην συγκεκριμένη αυτή υπόθεση η πρόθεση μεταφοράς της ευθύνης, που αναλογεί στα ανώτερα στελέχη της διοίκησης προς τα χαμηλόβαθμα στελέχη τους «σταθμάρχες», όπως τους ονομάζουν.

Στην προσπάθεια να μεταφερθούν οι ευθύνες στον τελευταίο κρίκο της διοικητικής αλυσίδας, πολλές φορές συνθλίβονται μαζί με την πραγματική απόδοση δικαίου και τη θεραπεία των αιτιών για να μην έχουμε επανάληψη των φαινομένων και η λογική και οι ανθρώπινες αξίες.

Στην περίπτωση του δράματος των «Τεμπών», όπως όλοι δημοσίως επισημαίνουν στις πολιτικές δηλώσεις και κομματικές ανακοινώσεις τους, έχουμε μια σειρά διαχρονικών παραλήψεων και ολιγωριών της διοίκησης από υπουργούς έως τον «σταθμάρχη», που οι ευθύνες του είναι καταφανείς αλλά και καταφανώς είναι «ο τελευταίος κρίκος» της διοικητικής αλυσίδας. Χρειάστηκαν 57 θάνατοι για να έχουμε αυτές τις αυτονόητες δημόσιες παραδοχές; Θέλω να ελπίζω  ότι θα αναδειχθεί κάθε πτυχή του τραγικού αυτού συμβάντος και  θα το αντιμετωπίσει όπως πρέπει η δικαιοσύνη.

Την υπόθεση του «Ξενοδοχείου που κρύβει την Ακρόπολη» την παρακολουθώ από καιρό και λόγω ειδικότητας, μπορώ να έχω άνεση αξιολόγησης των δεδομένων, που μας γνωστοποιούνται.

Στην περίπτωση αυτή έχουμε ένα κτίριο που κτίστηκε «νόμιμα», δηλαδή πήρε όλες τις απαιτούμενες εγκρίσεις που του ζήτησε η διοίκηση  (αρχαιολογία, Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής κλπ.) και βάσει αυτών η ΥΔΟΜ (πολεοδομία) του Δήμου Αθηναίων εξέδωσε την οικοδομική άδεια.

Όταν ολοκληρώθηκε η κατασκευή, η διοίκηση ύστερα από καταγγελία και σχετική απόφαση του ΣτΕ παραδέχτηκε ότι τα στοιχεία που είχε ζητήσει ήταν ανεπαρκή και αναγκαστικά θεώρησε αυθαίρετα τμήματα του κτιρίου.

Σε συνέχεια αυτού  η απόφαση του ΣτΕ υποχρεώνει τον ΔΗΜΟ ΑΘΗΝΑΙΩΝ να προβεί στην επανόρθωση και αποκατάσταση της νομιμότητας δια της κατεδαφίσεως των αυθαίρετων τμημάτων του κτιρίου.

Μέχρι εδώ όλα είναι σεβαστά. Εφόσον τμήμα του κτιρίου είναι παράνομο και κτίστηκε κατόπιν λαθών  των υπηρεσιών ελέγχου, να κατεδαφιστεί από τον Δήμο Αθηναίων όπως προβλέπει η απόφαση του ΣΤΕ και φυσικά να αποζημιωθεί ο ιδιοκτήτης όπως προβλέπει το σύνταγμα.

Στο σημείο αυτό όμως έρχεται η λογική του «Σταθμάρχη» δηλαδή η λογική μετακύλισης  των ευθυνών. Η λογική να  ψάξουμε τον τελευταίο κρίκο και να βρούμε τον τελευταίο ή τους τελευταίους «σταθμάρχες», δηλαδή τον υπάλληλο που έδωσε την λάθος έγκριση στην οποία βασίστηκε η καταγγελία. Ο υπάλληλος δυστυχώς δεν ζει και η αλυσίδα έπρεπε να κοντύνει η να επεκταθεί….

Η ΥΔΟΜ Αθήνας και ο υπεύθυνος Δήμος  έχοντας  την εντολή συμμόρφωσης , δηλαδή την  εντολή εκτέλεσης  μερικής  κατεδάφισης,  φοβούμενοι μήπως αποτελέσουν τον τελευταίο κρίκο της αλυσίδας ευθυνών, αποφασίζουν να επεκτείνουν την αλυσίδα και μεταφέρουν ατεκμηρίωτα   την υποχρέωση της κατεδάφισης στον ιδιοκτήτη, τον καθιστούν «σταθμάρχη»  και επιπλέον του επιβάλλουν τιμωρητικό  πρόστιμο ανέγερσης !!!!  (αναπροσαρμοζόμενο με την πάροδο του χρόνου).

Δυστυχώς κατά την άποψη  της διοίκησης ,  βασισμένη στην λογική μετακύλισης της ευθύνης,  φταίει και πρέπει να τιμωρηθεί ο πολίτης που τόλμησε, ζήτησε και έλαβε μια νόμιμη οικοδομική άδεια με όλους τους απαιτούμενους ελέγχους και εγκρίσεις και όχι η ανεπάρκεια των ελεγκτικών μηχανισμών και η ασάφεια του νομικού πλαισίου.

Ευτυχώς που δεν ακούσαμε ότι στα «Τέμπη» φταίγανε τα θύματα που αποφάσισαν να ταξιδέψουν με τα Ελληνικά τραίνα.

*Γιώργος Μαδεμοχωρίτης, Αρχιτέκτoνας Μηχανικός, Μέλος ΔΣ ΣΑΔΑΣ- ΠΕΑ