Οι 18 περιοχές της Αττικής, που απαγορεύεται η δόμηση και η έκδοση νέων οικοδομικών αδειών – Η νέα νομοθετική ρύθμιση

Του Αργύρη Δεμερτζή/

Απαγορεύεται η δόμηση, η  επιχωμάτωση η άσκηση οχλουσών δραστηριοτήτων και κάθε δραστηριότητα,  που υποβαθμίζει την οικολογική κατάσταση τους,  καθώς και η έκδοση αδειών δόμησης  σε συνολικά 18 περιοχές.

Αυτά προβλέπει η νέα νομοθετική ρύθμιση για την προστασία υγροτόπων της Αττικής, που ψηφίστηκε την Τετάρτη 1 Αυγούστου στη Βουλή,  στο πλαίσιο των έκτακτων νομοθετικών ρυθμίσεων, που προώθησε το ΥΠΕΝ για την αντιμετώπιση περιβαλλοντικών και πολεοδομικών θεμάτων, μετά τις μεγάλες φονικές πυρκαγιές.

Στο εξής,  τίθενται σε απόλυτο καθεστώς προστασίας 18 νέες περιοχές, οι οποίες οριοθετούνται με σχετικά διαγράμματα, τα οποία αποτελούν παράρτημα της νέας  νομοθετικής ρύθμισης.

Για τους στόχους της νέας νομοθετικής ρύθμισης στην σχετική αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας του ΥΠΕΝ, όπως κατατέθηκε και ψηφίστηκε στη Βουλή σημειώνεται ότι  τα υγροτοπικά οικοσυστήματα αποτελούν μοναδικές περιοχές υψηλής βιοποικιλότητας κυρίως λόγω της βιολογικής τους παραγωγικότητας. Επιδρούν στη χλωρίδα και την πανίδα της ευρύτερης περιοχής και συνθέτουν ενδιαιτήματα για ένα μεγάλο εύρος ειδών,  μεταξύ των οποίων και κοινοτικού ενδιαφέροντος.

Πιέσεις

Η  ύπαρξη υγροτοπικών εκτάσεων στην Αττική έχει πλέον υπολειμματικό χαρακτήρα και μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει  χάσει σε μεγάλο βαθμό βιότοπους με στάσιμα ύδατα.

H τάση αυτή είναι πλέον αδύνατο να αντιστραφεί εάν δεν εφαρμοστεί άμεσα ένα ισχυρό πλαίσιο προστασίας, όχι μόνο για τους μεγάλους αλλά και για τους μικρούς και εποχιακούς υγροτόπους.

Οι σημαντικότερες ανθρωπογενείς πιέσεις, που δέχονται οι υγρότοποι είναι:

• Το μπάζωμα των εκτάσεων τους με στόχο την οικοπεδοποίηση και οικοδόμηση.
• Η ρύπανση των υδάτινων αποδεκτών από φυτοφάρμακα λιπάσματα και βιομηχανικά λύματα.
• Οι αμμοληψίες και
• Η  άσκηση δραστηριοτήτων αναψυχής,  που υποβαθμίζουν τα ευαίσθητα υγροτοπικά οικοσυστήματα.

Στην πλειονότητά τους οι εναπομείνασες υγρότοπικές περιοχές είναι μικρές με σημαντικούς υγρότοπους, οικοτόπους,  αναγκαία στοιχεία κατά το σχεδιασμό πράσινων διαδρομών και ελεύθερων χώρων άγριας ζωής στο αστικό και περιαστικό περιβάλλον.

Η  διατήρηση των υγροτόπων αποκτά ιδιαίτερη σημασία στο πλαίσιο της προστασίας της βιοποικιλότητας και της αντιμετώπισης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.

Επίσης σύμφωνα με το άρθρο 13 του νόμου 3937/2011 παράγραφος  3α οι μικροί υγρότοποι που βρίσκονται στο νησιωτικό ή ηπειρωτικό τμήμα της χώρας και έχουν επιφάνεια έως 80 στρέμματα προστατεύονται σύμφωνα με τις διατάξεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και καταρτίζεται κατάλογος αυτών σύμφωνα με το νόμο 42 77/ 2014 .

Οι περιοχές που τίθενται σε καθεστώς προστασίας

Οι σημαντικότεροι υγρότοποι της Αττικής,  που απαιτούνται μέτρα άμεσης προστασίας είναι:

1. Λιμνοθάλασσα Ωρωπού και εκβολές Ασωπού
2. Υγροτοπικό τμήμα της περιοχής Αλυκών Αναβύσσου
3. Έλος Ψαθάς Βιλίων
4. Έλος Ψήφτας Μεθάνων
5. Ρέμα Πύργου Βραυρώνας
6. Έλος Λουτρού Σπάτων
7. Ρέμα Ραφήνας
8. Ρέμα Πεντέλης
9. Παράκτιος Υγρότοπος Λεγραινών
10. Υγροτοπικό σύστημα Σχίνου
11. Ρέμα Ερασίνου
12. Υγροτοπικό σύστημα Μπρέξιζας
13. Παράκτιος υγρότοπος Αγίων Αποστόλων
14. Παράκτιος υγρότοπος Λουμπάρδας
15. Παράκτιος υγρότοπος Αρτέμιδας
16. Παράκτιος υγρότοπος Αγίου Νικολάου
17. Ρέμα Κερατέας
18. ‘Έλος Βραυρώνας Μαρκόπουλου

Μέχρι σήμερα στην Αττική προστατεύονται με θεσμικό Πλαίσιο καθορισμό ζωνών προστασίας μόνο το υγροτοπικό σύστημα του Σχοινιά Μαραθώνα,  η λίμνη Βουλιαγμένης,  η λίμνη Κουμουνδούρου ο υγρότοπος Βουρκαρίου Μεγάρων και η λίμνη Μαραθώνα.

Με την προτεινόμενη ρύθμιση λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία και των υπολοίπων υγροτόπων μέχρι την οριοθέτησή τους σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στην υποπερίπτωση δδ της περίπτωσης γ της παραγράφου 2 του άρθρου 20 του νόμου 22 77/ 2014.

Δηλαδή οι οριοθετήσεις των παραπάνω υγροτόπων εγκρίνονται σύμφωνα με τις διατάξεις των νόμων 1650 /1986 και 3937/2011  ή με Προεδρικά Διατάγματα εξειδίκευσης του νέου Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας

Στην νέα ρύθμιση μεταξύ άλλων σημειώνεται ότι το ρέμα Πεντέλης βρίσκεται εντός των ορίων και προστατεύεται από τις διατάξεις του ΠΔ προστασίας του  όρους Πεντέλης.

Η διάταξη συνοδεύεται από παράρτημα διαγραμμάτων οριοθέτησης της διεύθυνσης Τοπογραφικών εφαρμογών.

Απαγορεύεται η δόμηση επιχωμάτωση η άσκηση οχλουσών δραστηριοτήτων και κάθε δραστηριότητα που υποβαθμίζει την οικολογική κατάσταση τους καθώς και η έκδοση αδειών δόμησης

Η νομοθετική ρύθμιση

Η διατύπωση της νομοθετικής ρύθμισης για την προστασία υγρότοπων της Αττικής έχεις ως εξής:

-“Στις περιοχές των υγροτόπων Α΄ προτεραιότητας της υποπερίπτωσης αα της περίπτωσης γ της παρ. 2 του άρθρου 20 του ν. 4277/2014 (Α’ 156), όπως αυτές φαίνονται εντός των περιγραμμάτων τους με διακεκομμένη γραμμή στα σχετικά πρωτότυπα διαγράμματα, που θεωρήθηκαν από τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Τοπογραφικών Εφαρμογών και που αντίτυπό τους σε φωτοσμίκρυνση προσαρτάται ως Παράρτημα Α’ στον παρόντα νόμο, και μέχρι την οριοθέτησή τους σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3937/2011 (Α’ 60), απαγορεύεται η δόμηση, η επιχωμάτωση, η άσκηση οχλουσών δραστηριοτήτων και κάθε δραστηριότητα που υποβαθμίζει την οικολογική κατάστασή τους, καθώς και η έκδοση αδειών δόμησης”.