Αυθαίρετα: οι προσαυξήσεις προστίμων και οι προθεσμίες υπαγωγής
ΚτηματαγοράΟικιστικάΟικονομίαΠολεοδομίαΧρήμα 21 Νοεμβρίου 2019 Αργύρης
Του Αργύρη Δεμερτζή/
Κλιμακωτά πρόστιμα με βάση την καθυστέρηση δήλωσης του αυθαιρέτου, που φτάνει σε προσαύξηση του προστίμου έως 40% με ορίζοντα έως την 31η Δεκεμβρίου 2025 και κλιμακωτές προθεσμίες για την ολοκλήρωση της υπαγωγής αυθαιρέτων, με την ηλεκτρονική κατάθεση όλων των δικαιολογητικών από τους μηχανικούς στην ψηφιακή πλατφόρμα του ΤΕΕ προβλέπει η τελική ρύθμιση για τα αυθαίρετα που κατέθεσε το ΥΠΕΝ στη Βουλή.
Συγκεκριμένα στην τροπολογία που περιλαμβάνει ρυθμίσεις για το θέμα των αυθαιρέτων την οποία κατέθεσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κωστής Χατζηδάκης κατέθεσε την Πέμπτη 21 Νοεμβρίου 2019 στη Βουλή , ως προσθήκη στο σχέδιο νόμου «Απελευθέρωση αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, εκσυγχρονισμός της ΔΕΗ, ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ και στήριξη των ΑΠΕ» προβλέπεται:
Για τα πρόστιμα
Κατά το χρονικό διάστημα από 1 Ιουλίου 2020 μέχρι και 31 Δεκεμβρίου 2025 όσοι τακτοποιούν τα ακίνητά τους θα πρέπει να καταβάλλουν προσαυξημένο πρόστιμο (με συντελεστή που θα αυξάνεται κάθε έτος), ως εξής:
- Στην παρ. 3 του άρθρου 102 του ν. 4495/2017, η περ. γ’ αναριθμείται σε α’ και προστίθενται περιπτώσεις β’ έως στ’ ως εξής:
«…β) κατά είκοσι τοις εκατό (20%), αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος από την 1η Ιουλίου 2020 μέχρι τις 30 Ιουνίου 2021
γ) κατά είκοσι πέντε τοις εκατό (25%), αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος απάτην 1η Ιουλίου 2021 μέχρι τις 30 Ιουνίου 2022
δ) κατά τριάντα τοις εκατό (30%), αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος από την 1η Ιουλίου 2022 μέχρι τις 30 Ιουνίου 2023
ε) κατά τριάντα πέντε τοις εκατό (35%), αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος από την 1η Ιουλίου 2023 μέχρι τις 30 Ιουνίου 2024
στ) κατά σαράντα τοις εκατό (40%), αν η αυθαίρετη κατασκευή ή χρήση υπαχθεί στις διατάξεις του παρόντος από την 1η Ιουλίου 2024 μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025.».
Υπαγωγές αυθαιρέτων
Για την ολοκλήρωση των υπαγωγών η τροπολογία του ΥΠΕΝ προβλέπει ότι:
Για τις περιπτώσεις υπαγωγής στο ν. 4178/2013, οι οποίες δεν μεταφέρονται στον ν. 4495/2017 και τις περιπτώσεις υπαγωγής στο ν. 4014/2011 που έχουν μεταφερθεί στον ν. 4178/2013, ο μηχανικός υποχρεούται να ολοκληρώσει την ηλεκτρονική υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών μέχρι:
α) 08.05.2020 για δηλώσεις με ημερομηνία μεταφοράς από το ν. 4014/2011 στον ν, 4178/2013 ή εξόφλησης του παράβολου έως 31.12.2013
β) 08.08.2020 για δηλώσεις με ημερομηνία μεταφοράς από το ν. 4014/2011 στον ν. 4178/2013 ή εξόφλησης του παράβολου από 01.01.2014 έως 31.12.2014
γ) 08.11.2020 για δηλώσεις με ημερομηνία μεταφοράς από το ν. 4014/2011 στον ν. 4178/2013 ή εξόφλησης του παράβολου από 01.01.2015 έως 31.12.2015
δ) 08.02.2021 για δηλώσεις με ημερομηνία μεταφοράς από το ν. 4014/2011 στον ν. 4178/2013 ή εξόφλησης του παράβολου από 01.01.2016 έως 31.12.2016
ε) 08.05.2021 για δηλώσεις με ημερομηνία μεταφοράς από το ν. 4014/2011 στον ν. 4178/2013 ή εξόφλησης του παράβολου από 01.01.2017 έως 03.11.2017.
Σε κάθε περίπτωση, δεν επιτρέπεται η ολοκλήρωση της διαδικασίας υπαγωγής για ακίνητα της κατηγορίας 5 του άρθρου 9 ν. 4178/2013 μετά τις 30 Ιουνίου 2020.
Τα αποτελέσματα των υπαγωγών που ολοκληρώνονται μετά τη δημοσίευση της υπουργικής απόφασης που προβλέπεται στο άρθρο 62 του ν. 4495/2017 επέρχονται όταν καταχωρηθεί η ηλεκτρονική ταυτότητα του κτιρίου ή της διηρημένης ιδιοκτησίας στο ηλεκτρονικό μητρώο που προβλέπεται στην απόφαση αυτή.
Τακτοποίηση με ηλεκτρονική ταυτότητα
Στην αιτιολογική έκθεση της νομοθετικής ρύθμισης του ΥΠΕΝ σχετικά σημειώνεται ότι:
Με την προτεινόμενη διάταξη τίθεται το χρονικό πλαίσιο, εντός του οποίου θα κλείσει οριστικά ο κύκλος των τακτοποιήσεων αυθαίρετων κατασκευών. Δίνεται μία ολιγόμηνη παράταση, μέχρι τις 30 Ιουνίου 2020, για την προθεσμία τακτοποίησης όλων των αυθαίρετων κατασκευών.
Η παράταση αυτή θα είναι η απολύτως τελευταία για τις πιο σοβαρές αυθαιρεσίες, αυτές της κατηγορίας 5 των άρθρων 9 ν. 4178/2013 και 96 ν. 4495/2017.
Για τις υπόλοιπες αυθαίρετες κατασκευές και αλλαγές χρήσης η τελική παράταση της προθεσμίας θα είναι μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025. Κατά το χρονικό διάστημα από 1 Ιουλίου 2020 μέχρι και 31 Δεκεμβρίου 2025 όσοι τακτοποιούν τα ακίνητά τους θα πρέπει να καταβάλλουν προσαυξημένο πρόστιμο (με συντελεστή που θα αυξάνεται κάθε έτος), ωστόσο, προκειμένου να ισχύσει η τακτοποίηση, οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να προχωρήσουν υποχρεωτικά και στην ηλεκτρονική καταγραφή του ακινήτου τους, δηλαδή στην απόκτηση ηλεκτρονικής ταυτότητας, καθώς εν τω μεταξύ αναμένεται να έχει εκδοθεί και η υπουργική απόφαση που καθιερώνει το ηλεκτρονικό μητρώο, όπου θα καταχωρίζονται τα ακίνητα. Δηλαδή, μετά τις 30 Ιουνίου 2020 η ηλεκτρονική ταυτότητα θα αποτελεί προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της διαδικασίας τακτοποίησης.
Επειδή, μάλιστα, η έκδοση ηλεκτρονικής ταυτότητας είναι απαραίτητη για τη μεταβίβαση ακινήτου, και δεν επιτρέπεται να εκδοθεί ηλεκτρονική ταυτότητα για αυθαίρετα ακίνητα, όποιος θα θέλει να μεταβιβάσει το ακίνητό του μετά τις 30 Ιουνίου 2020 θα πρέπει να το έχει προηγουμένως τακτοποιήσει και να έχει εκδώσει την ηλεκτρονική ταυτότητα.
Η παράταση αυτή σέβεται απολύτως τα σχετικά νομολογιακά προηγούμενα, καθώς:
α. θέτει συγκεκριμένες, τελικές καταληκτικές ημερομηνίες για την τακτοποίηση,
β. παρέχει αντικίνητρα για την καθυστερημένη τακτοποίηση (κυρίως την καταβολή αυξανόμενου προστίμου),
γ. δεν αφορά σε αυθαίρετες κατασκευές ή αλλαγές χρήσης μεταγενέστερες της 28ης Ιουλίου 2011 και
δ. συνδέει την τακτοποίηση με το μέτρο της ηλεκτρονικής ταυτότητας, το οποίο θεωρήθηκε από το Συμβούλιο της Επικράτειας ως βασικό μέσο αποτροπής της αυθαίρετης δόμησης στο μέλλον και απαραίτητο στοιχείο ορθολογικού χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού.
Τέλος, παρατείνονται και οι προθεσμίες για τη λήξη της διαδικασίας τακτοποίησης με βάση τους ν. 4014/2011 και ν. 4178/2013. Και στην περίπτωση αυτή, για τακτοποιήσεις που ολοκληρώνονται μετά την 30ή Ιουνίου 2020 είναι απαραίτητη η έκδοση ηλεκτρονικής ταυτότητας της υπαγόμενης ιδιοκτησίας.
