ΟΙ ΑΝΕΜΟΙ ΤΗΣ ΓΗΣ
ΚΑΙΡΟΣ & ΚΛΙΜΑ 26 Νοεμβρίου 2022 Αργύρης
Η ανισομερής θέρμανση της Γης από τον Ήλιο δημιουργεί διάφορα πρότυπα κυκλοφορίας του αέρα, και συνεπώς διαφορετικό καιρό στα γεωγραφικά πλάτη.
Η έντονη ζέστη στις τροπικές περιοχές, καθ’ όλο το έτος, προκαλεί ισχυρά ρεύματα ανοδικής μεταφοράς. Καθώς ο θερμός αέρας ανυψώνεται, δημιουργεί μια ζώνη χαμηλών πιέσεων γύρω από τον ισημερινό. Ο αέρας που ανυψώνεται, φτάνει μέχρι και την τροπόπαυση, όπου δεν μπορεί να ανέλθει περισσότερο, ψύχεται και κατέρχεται στη Γη. περίπου στις 30ο βόρειου και νότιου πλάτους. Μέρος του αέρα από αυτά τα πλάτη, υπό την πίεση του κατερχόμενου αέρα, επιστρέφει προς τη χαμηλή πίεση του ισημερινού: αυτοί είναι οι αποκαλούμενοι αληγείς άνεμοι.
Στις περιοχές του ισημερινού όπου οι άνεμοι εξασθενούν, επικρατούν νηνεμίες. Ο αέρας, που ανυψώνεται στους τροπικούς, κατέρχεται στις 30ο και επιστρέφει στον ισημερινό, συνιστά τα λεγόμενο κελιά του Hadley. Προς τους πόλους υπάρχουν και άλλα κελιά- όσα βρίσκονται σε πλάτη 30ο έως 60ο ονομάζονται κελιά του Ferrel.
Υψηλές πιέσεις, γαλανοί ουρανοί Ο γλυκός, γαλήνιος καιρός των τροπικών νησιών είναι συχνά αποτέλεσμα υψηλών πιέσεων, και συνδέεται με καθοδικό αέρα και μειωμένη ανάπτυξη νεφών.
Πολικά κελιά Ψυχρός αέρας: κατέρχεται στους πόλους, κινείται πpos τον ισημερινό και υψώνεται όταν συναντά τα κελιά του Ferrel
Αεροχείμαρρος: Ισχυροί δυτικοί άνεμοι σε μεγάλο υψόμετρο
Κελιά του Hadley: θερμός αέρας ανυψώνεται στον ισημερινό και κατευθύνεται προς τους πόλους, αλλά κατέρχεται σε πλάτη 30ο βόρεια και νότια. Τα κελιά αυτά φέρουν το όνομα του Άγγλου επιστήμονα George Hadley, ο oπoίος τα περιέγραψε πρώτος το 1753.
Νηνεμίες: Περιοχές χωρίς ανέμους στον ισημερινό
Κελιά του Ferrel: Μέρος του αέρα από τα κελιά του Hadley συνεχίζει προς τους πόλους και ανυψώνεται στις 60ο βόρεια και νότια. Τα κελιά αυτά φέρουν το όνομα του William Ferrel, που πρώτος τα προσδιόρισε, το 1856.
Δυτικοί άνεμοι: θερμοί και υγροί άνεμοι πνέουν οπό δυτικά
Πολικοί ανατολικοί: Ψυχροί ανατολικοί άνεμοι πνέουν από τους πόλους προς τις 60°
Βορειοανατολικοί αληγείς: Οι άνεμοι αυτοί πνέουν προς τον ισημερινό
ΣΤΟ ΕΛΕΟΣ ΤΩΝ ΑΝΕΜΩΝ
Στους τροπικούς τα έντονα βαρομετρικά χαμηλά εξελίσσονται σε τυφώνες, οι οποίοι συνοδεύονται από σφοδρούς ανέμους και καταρρακτώδεις βροχές προκαλώντας εκτεταμένες καταστροφές. Η δημιουργία και η πορεία των ανέμων είναι αποτέλεσμα της επίδρασης του Ήλιου στην ατμόσφαιρα της Γης
ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ CORIOLIS
Ο καλύτερος τρόπος κατανόησης του φαινομένου Coriolis, είναι να φανταστούμε κάποιον στο κέντρο ενός μύλου του λούνα-παρκ (σημείο Α στο διάγραμμα), να πετά μια μπάλα σε κάποιον που βρίσκεται στην άκρη (σημείο Β). Τη στιγμή που η μπάλα φτάνει στο Β, αυτός στην άκρη θα έχει μετακινηθεί στο Γ, και θα του φανεί ότι η μπάλα διέγραψε καμπύλη τροχιά. Το ίδιο ισχύει στον περιστρεφόμενο πλανήτη μας: αντικείμενα που κινούνται ελεύθερα, μας φαίνονται ότι ακολουθούν καμπύλη τροχιά. Το αποτέλεσμα, όπως φαίνεται δεξιά είναι ότι τα αντικείμενα, μεταξύ αυτών και οι άνεμοι, εκτρέπονται δεξιά στο βόρειο ημισφαίριο και αριστερό στο νότιο.
Πηγή των δημοσιεύσεων της νέας στήλης στο ecopress είναι η εξαιρετικά επιτυχημένη διεθνώς έκδοση «Καιρός & Κλίμα- Εικονογραφημένος Οδηγός», των Bruce Buckley, Edward. J. Hopkins, Richard Whitaker, που κυκλοφορεί στην Ελλάδα από τον ιστορικό εκδοτικό οίκο «Κασταλία» , ο οποίος προσφέρει στους αναγνώστες του ecopress την καταγραφή της ιστορικής γνώσης και της σύγχρονης επιστημονικής έρευνας για τον καιρό και το κλίμα.
-«Η οδύσσεια του καιρού είναι ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κεφάλαια στην ιστορία του ανθρώπου, το οποίο προσφέρει γοητευτικές διηγήσεις στον αναγνώστη», σημειώνεται στην εισαγωγή της έκδοσης.
Η διαρκής επικαιρότητα της θεματολογίας για τον καιρό και το κλίμα αναδεικνύεται μέσα από τη φράση του Μαρκ Τουέιν, από τις εμβληματικές φυσιογνωμίες της Αμερικανικής λογοτεχνίας, ο οποίος έχει πει ότι: «o καιρός πάντα κάνει κάτι». Και πράγματι πρόκειται για ένα φαινόμενο καθολικού ενδιαφέροντος και θαυμασμού, αλλά παράλληλα και αντικείμενο επιστημονικής έρευνας.
Οι Εκδόσεις «Κασταλία»
Οι Εκδόσεις «Κασταλία» ιδρύθηκαν τη δεκαετία του 60, από το Χαρίλαο Θρ. Μηχιώτη και έγιναν βασικά γνωστές στην ελληνική αγορά από την έκδοση εγκυκλοπαιδειών, ιστορικών, παιδικών και σχολικών βιβλίων. Στα τέλη της δεκαετίας του ‘60 εξέδωσαν το Θησαυρό των Γνώσεων, την πρώτη μεγάλη παιδική και σχολική εγκυκλοπαίδεια (5 τόμοι και στη συνέχεια 10), την εγκυκλοπαίδεια Θαύματα της Επιστήμης σε 6 τόμους , ένα ελληνικό λεξικό, χάρτες, κείμενα ιστορικά και λογοτεχνικά… Οι Εκδόσεις Κασταλία, από το 2005 δραστηριοποιούνται εκ νέου και είναι πάλι κοντά σας με νέους τίτλους.
Το πρόγραμμα των Εκδόσεων «Κασταλία»
Το πρόγραμμα των Εκδόσεων «Κασταλία» κινείται σε πέντε άξονες:
Ανθρωπιστικές επιστήμες, την γεωπολιτική, την ιστορία μέσα από έργα-σημεία αναφοράς
Επικαιρότητα: Μεγάλες αλλαγές στο σημερινό κόσμο
Βιογραφίες: Η συλλογή Folio των εκδόσεων Gallimard με 12 τίτλους το χρόνο αγγίζοντας όλους τους τομείς του πολιτισμού: Λογοτεχνία, σινεμά, ζωγραφική, θέατρο, ποίηση, ιστορία…
Λογοτεχνία: Κλασσικά και νέα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας
Πρακτικοί οδηγοί: 12 τίτλοι από μικρά βιβλιαράκια με συνταγές των εκδόσεων First
Στοιχεία επικοινωνίας των Εκδόσεων «Κασταλία»
Διεύθυνση: Σταδίου 33, Αθήνα 105 59
Τηλ.: +30 2103215280, +30 2103247945
EMAIL: info@kastaliaeditions.gr