Aνακοίνωση του ΥΠΕΝ για το ΠΔ Χρήσεων Γης, τους ελεύθερους επαγγελματίες και ιδιοκτήτες ακινήτων – Η απάντηση του ecopress
ΕιδήσειςΚτηματαγοράΟικιστικάΟικονομίαΠολεοδομίαΧωροταξία 6 Ιουλίου 2018 Αργύρης
Του Αργύρη Δεμερτζή/
Μετά το σάλο των αντιδράσεων που προκάλεσε το δημοσίευμα του ecopress με τίτλο: «Απίστευτο!!! Διάταξη βόμβα στο νέο ΠΔ για τις χρήσεις γης πετάει στο δρόμο 1,5 εκατομμύριο ελεύθερους επαγγελματίες και βάζει λουκέτο σε μισθωμένα ακίνητα», το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προχώρησε σε έκδοση ανακοίνωσης- απάντησης προς το ecopress, με την μορφή ενημερωτικού σημειώματος «non paper».
Η ανακοίνωση του ΥΠΕΝ στην προσπάθεια της να διαψεύσει, επιβεβαιώνει τόσο το δημοσίευμα όσο –δυστυχώς – και τον απαράβατο πολιτικό κανόνα ότι … ουδέποτε ένα μεγάλο λάθος διορθώθηκε με ένα δεύτερο λάθος…
Ταυτοχρόνως μαζί με κλίμα πανικού η ανακοίνωση προδίδει και πλήρη αδυναμία πολιτικής αξιοποίησης από την πλευρά του ΥΠΕΝ της δεοντολογικά επιβεβλημένης και δημοσιογραφικά τεκμηριωμένης κριτικής, σε ένα τόσο σοβαρό και με μεγάλες κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές προεκτάσεις θέμα…
Δείτε ακολούθως όλη την ανακοίνωση του ΥΠΕΝ και την απάντηση του ecopress
Η ανακοίνωση του ΥΠΕΝ
-«Το δημοσίευμα περί «διάταξης-βόμβας στο Προεδρικό Διάταγμα για τις χρήσεις γης, που πετά στο δρόμο 1,5 εκατομμύριο ελεύθερους επαγγελματίες» είναι απολύτως αβάσιμο.
Τι ίσχυε
Μέχρι τώρα, το Προεδρικό Διάταγμα που ίσχυε, δεν ήταν σαφές ως προς τη δυνατότητα χρήσης χώρου ως επαγγελματική στέγη σε περιοχή αμιγούς κατοικίας. Συγκεκριμένα προέβλεπε:
«Κατ’ εξαίρεση επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται χώροι κτιρίων κατοικίας για άσκηση επαγγέλματος συμβιβαστού προς την κύρια χρήση του κτιρίου (ιατρεία, δικηγορικά γραφεία κλπ)»
Τι θα ισχύσει
Κεντρικός στόχος της κυβέρνησης, με τη διαμόρφωση ενός σαφούς πλαισίου χωρικού σχεδιασμού, είναι η ενίσχυση της ασφάλειας δικαίου. Να είναι, δηλαδή, σαφές «τι μπορεί να γίνει που».
Εκ του ονόματός τους οι περιοχές «αμιγούς κατοικίας» είναι προφανές ότι προορίζονται αποκλειστικά για κατοικίες και όχι για επαγγελματικούς χώρους. Καθώς όμως η παραπάνω διατύπωση επιδέχεται διαφόρων ερμηνειών (π.χ. η φράση «χώροι κτιρίων κατοικίας» μπορεί να αφορά ολόκληρη κατοικία ή μέρος της) υπήρχε ασάφεια ως προς το ισχύον καθεστώς. Όσοι επέλεγαν να κάνουν χρήση της διάταξης, απλά «πόνταραν» ότι θα συνεχίσει σιωπηρά να ερμηνεύεται με τον πλέον διασταλτικό τρόπο.
Προκειμένου να αποσαφηνιστεί το ισχύον θεσμικό πλαίσιο διατυπώθηκε η παρακάτω εξαίρεση από τον γενικό κανόνα:
«Κατ’ εξαίρεση, χώροι της κατοικίας επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται για άσκηση επαγγέλματος συμβατού προς την κύρια χρήση του κτιρίου όπως, ιατρού (που δεν διαθέτει νοσηλευτική κλίνη ή μονάδα εφαρμογής ισοτόπων ή ακτινολογικό εργαστήριο ή εγκαταστάσεις φυσικοθεραπείας), δικηγόρου, μηχανικού, λογιστή, οικονομολόγου, συγγραφέα, αναλυτή-προγραμματιστή Η/Υ, κοινωνιολόγου, κοινωνικού λειτουργού και δημοσιογράφου. Η εξαίρεση αυτή ισχύει εφόσον η άσκηση επαγγέλματος είναι επιτρεπτή από τον κανονισμό του κτιρίου, δεν απαγορεύεται από ισχύουσες διατάξεις περί υγιεινής και ασφάλειας βρίσκεται εντός της μόνιμης κατοικίας αυτού που ασκεί το ελεύθερο επάγγελμα.»
Τι δεν ισχύει
Η συγκεκριμένη πρόβλεψη αφορά αποκλειστικά και μόνο:
- το μέλλον, καθώς η πρόβλεψη δεν ισχύει ακόμα αλλά θα ενεργοποιηθεί όταν αναθεωρηθούν τα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια και δεν θα έχει αναδρομική ισχύ (άρα δεν θα αφορά περιπτώσεις όπου ένα ακίνητο έχει ήδη χαρακτηριστεί ως επαγγελματική έδρα)
- τις περιοχές αμιγούς κατοικίας (και όχι για παράδειγμα τις περιοχές γενικής κατοικίας ή πολεοδομικού κέντρου), οι οποίες αποτελούν περίπου το ένα δέκατο του δομημένου χώρου στην επικράτεια
- τις περιπτώσεις χρήσης ακινήτου αποκλειστικά για επαγγελματική έδρα, καθώς επιτρέπεται η αξιοποίηση της κύριας κατοικίας ως έδρας για ελεύθερο επαγγελματία, είτε είναι ιδιοκτήτες, είτε ενοικιαστής
Σε αντίθεση με τα fake news που αναφέρει το δημοσίευμα, η πραγματικότητα είναι ότι για πρώτη φορά επιτρέπεται με ασφάλεια η αξιοποίηση της κατοικίας των ελεύθερων επαγγελματιών ως έδρα».
Η απάντηση του ecopress
Η γενική παρατήρηση είναι ότι μία απλή ανάγνωση του κειμένου του επίμαχου δημοσιεύματος του ecopress και της απάντησης του ΥΠΕΝ αρκεί για να εξαχθεί το ακλόνητο συμπέρασμα, ακόμη και από τον πιο ανυποψίαστο καλόπιστο αναγνώστη, ότι το υπουργείο επιλέγει να μην απαντήσει επί της ουσίας και συγκεκριμένα, επί των θεμάτων που έθεσε το δημοσίευμα.
Ειδικότερα σχετικά με την επίμαχη ρύθμιση, που τινάζει στον αέρα την επαγγελματική στέγη των ελευθέρων επαγγελματιών σημειώνουμε ότι:
- Δεν αφορά αποκλειστικά και μόνον την «αμιγή κατοικία», και «το ένα δέκατο του δομημένου χώρου στην επικράτεια», όπως κατά δική της επινόηση λέει η ανακοίνωση του ΥΠΕΝ.
-Αφορά, όπως καθαρά και ξάστερα έγραψε το ecopress το σύνολο των κατηγοριών περιοχών κατοικίας, δηλαδή την αμιγή κατοικία, τη γενική κατοικία, τα πολεοδομικά κέντρα μέχρι και τις αγροικίες, δηλαδή την συντριπτική πλειοψηφία του δομημένου περιβάλλοντος της χώρας.
ΑΥΤΟ ΔΙΟΤΙ: Εάν η συγκεκριμένη ρύθμιση είχε αποκλειστικά και μόνον εφαρμογή στην αμιγή κατοικία θα ήταν στο άρθρο 2 του ΠΔ για τις χρήσεις γης, το οποίο καθορίζει τι επιτρέπει και τι όχι στην συγκεκριμένη κατηγορία των περιοχών αμιγούς κατοικίας και όχι, όπως έχει τοποθετηθεί στο άρθρο 1 του ΠΔ και ξεκάθαρα αναφέρεται στο νομοθέτημα ότι ρυθμίζει τις χρήσεις γης για όλες τις γενικές και ειδικές περιπτώσεις.
- Δεν «αφορά το μέλλον», και «θα ενεργοποιηθεί όταν αναθεωρηθούν τα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια», και «δεν θα έχει αναδρομική ισχύ», όπως λέει η ανακοίνωση του ΥΠΕΝ.
-Αφορά το παρόν και το μέλλον, ενώ κατά κανόνα πράγματι δεν έχει αναδρομική ισχύ, ωστόσο δημιουργούνται νόμιμα ερείσματα αυτό να κρίνεται κατά περίπτωση ακόμη και δικαστικώς, καθώς το ΠΔ για τις χρήσεις γης, από τις 29 Ιουνίου 2018, ημέρα δημοσίευσης του στο ΦΕΚ, είναι επίσημη νομοθεσία του κράτους και παράγει αμέσως δίκαιο και έννομές συνέπειες.
ΑΥΤΟ ΔΙΟΤΙ: Εάν η πρόθεση του νομοθέτη ήταν να ισχύσει μόνον για ειδικές περιπτώσεις και μόνον για το μέλλον η συγκεκριμένη ρύθμιση θα περιλαμβανόταν στις μεταβατικές διατάξεις του ΠΔ και με σαφή αναφορά, όπως κάνει το ΠΔ με ειδική αναφορά και εξαίρεση πχ για τις λειτουργούσες φαρμακαποθήκες μέχρι 1500 τετραγωνικά μέτρα. Δεν υπάρχει λοιπόν καμία τέτοια μεταβατική πρόβλεψη στο ΠΔ αλλά αντίθετα η συγκεκριμένη ρύθμιση είναι άμεσης εφαρμογής και έχει τεθεί σε ισχύ από τη δημοσίευση του ΠΔ στο ΦΕΚ.
- Αποτελεί περίτρανη επιβεβαίωση του δημοσιεύματος του ecopress, σε συνδυασμό και με τα παραπάνω αναφερόμενα η διατύπωση της ανακοίνωσης του ΥΠΕΝ ότι «η συγκεκριμένη πρόβλεψη αφορά αποκλειστικά και μόνο τις περιπτώσεις χρήσης ακινήτου αποκλειστικά για επαγγελματική έδρα, καθώς επιτρέπεται η αξιοποίηση της κύριας κατοικίας ως έδρας για ελεύθερο επαγγελματία, είτε είναι ιδιοκτήτες, είτε ενοικιαστής».
ΑΥΤΟ ΔΙΟΤΙ: Ιδού τι λέει το δημοσίευμα του ecopress
-Το ΠΔ για τις χρήσεις γης πετάει στο δρόμο ή σε άλλη εκδοχή οδηγεί να διατηρούν παρανόμως, με ότι αυτό συνεπάγεται, την επαγγελματική στέγη τους 1,5 εκατομμύριο ελεύθεροι επαγγελματίες, οι οποίοι σε περιοχές κατοικίας μισθώνουν επαγγελματική στέγη γραφείου ή ακόμη διατηρούν επαγγελματικό γραφείο σε ιδιόκτητο ακίνητο, το οποίο όμως δεν είναι εντός της μόνιμης κατοικίας τους .
-Τo ΠΔ για τις χρήσεις γης υποχρεώνει 1,5 εκατομμύριο ιδιοκτήτες, που μισθώνουν ακίνητα στους συγκεκριμένους ελεύθερους επαγγελματίες ως χώρους γραφείων σε περιοχές κατοικίας, να πετάξουν στο δρόμο τους μισθωτές και να βάλουν λουκέτο στο ακίνητο ή σε άλλη εκδοχή να επιφορτιστούν το τεράστιο βάρος, με ότι αυτό συνεπάγεται να διατηρήσουν στο εξής ως παράνομη και αυθαίρετη τη χρήση του ακινήτου, που έχουν μισθώσει.
- Είναι εντυπωσιακό ότι η ανακοίνωση του ΥΠΕΝ χρησιμοποιεί τον όρο «επαγγελματική έδρα».
Σημειώνεται ότι αυτός ο όρος δεν υφίσταται στην πολεοδομική νομοθεσία. Το γεγονός ότι δεν υφίσταται χρήση κτιρίου ως «επαγγελματική έδρα» σημαίνει ότι δεν μπορεί να εφαρμοστεί και να κατοχυρώνει τους ήδη λειτουργούντες ως χώρους γραφείων.
Εξαιρετικής σημασίας είναι το γεγονός, που εμμέσως άλλα σαφώς προκύπτει από την ανακοίνωση του ΥΠΕΝ, ότι όσοι λειτουργούν μέχρι και το 2011 (δηλαδή μέχρι την εφαρμογή νομοθεσίας νομιμοποίησης αυθαιρέτων χρήσεων) επαγγελματικά γραφεία σε περιοχές κατοικίας έρχονται ευθέως αντιμέτωποι με την υποχρέωση να κάνουν μαζικές τακτοποιήσεις αυθαίρετης αλλαγής χρήσης, πληρώνοντας πρόστιμα ή και να εκδώσουν νέα άδεια δόμησης για αλλαγή χρήσης από κατοικία σε γραφείο, όπως προβλέπει η νομοθεσία (ΝΟΚ 4067/12).
Πράγμα που συνεπάγεται ανατροπές, μεγάλη κοινωνική αναταραχή και έξοδα για τους ιδιοκτήτες και τους ελεύθερους επαγγελματίες. Βεβαίως αυτή η ασύμφορη και περιττή αλλαγή χρήσης μπορεί να γίνει μόνον σε περιπτώσεις κτιρίων, όπου υπάρχουν οι από το νόμο οριζόμενες άλλες προϋποθέσεις (προσβασιμότητα κλπ) .
- Το περιεχόμενο της επιστολής παραπέμπει ευθέως στους υπεύθυνους μανδαρίνους του ΥΠΕΝ, που είναι υπεύθυνοι για το μεγάλο θέμα, το οποίο από άγνοια είτε σκοπιμότητα έχουν δημιουργήσει στους ελεύθερους επαγγελματίες και τους ιδιοκτήτες ακινήτων.
Η απάντηση του ΥΠΕΝ προφανώς εκδόθηκε υπό πίεση, ως μία προσπάθεια να «κλείσει» άρον – άρον σε επικοινωνιακό επίπεδο το θέμα, μετά το σάλο των αντιδράσεων που έχουν προκληθεί. Το κλίμα πανικού που προκάλεσε η αποκάλυψη του ecopress στους μανδαρίνους του ΥΠΕΝ επιβεβαιώνουν περίτρανα, συν όλων των άλλων και οι χαρακτηρισμοί που εμφιλοχώρησαν στην ανακοίνωση τους περί «απολύτως αβάσιμου δημοσιεύματος» και «fake news». Χαρακτηρισμοί τους οποίους δεν σχολιάζουμε ούτε καν χρειάζεται να επιστρέψουμε.
-Έχουν ήδη γίνει «μπούμερανγκ» για τους εμπνευστές και τους συντάκτες τους….
